[caption id="attachment_108329" align="aligncenter" width="620"] foto: Eva Vlonk[/caption]
Joppe De Campeneere (18) is student Taal- en Letterkunde aan de universiteit van Gent. Zijn vrije tijd vult hij onder meer met bloggen voor zijn website ‘Start to Fashion’. Afgelopen zomer publiceerde Joppe een openhartige blogpost waarin hij zich out als jongen die graag met make-up experimenteert. Onder het motto ‘make-up has no gender’ effent Joppe het pad naar een wereld waarin gendersouplesse de norm is.
Dit artikel verscheen eerder in het decembernummer van ELLE België.
Wanneer Joppe de voordeur opendoet, denk ik in eerste instantie: wauw, wat is die jongen lang! Met zijn 1m95 is Joppe een opvallende verschijning. En dan had ik zijn perfect egale huid met strategisch geplaatste highlights en subtiele smokey eye nog niet opgemerkt. Een jongen met make-up. Het is verrassend, maar echt wereldschokkend vind ik het niet. “Ik moet mijn lippen nog doen”, zegt hij bijna verontschuldigend terwijl ik hem de trap richting slaapkamer op volg.
Het is al een poosje geleden dat ik nog in de slaapkamer van een 18-jarige jongen verzeild raakte en ook nu speelt de actie zich op veilige afstand van het net opgemaakte eenpersoonsbed af. Joppe neemt plaats achter zijn bureau en tuit zijn lippen in de spiegel voor hij ze vaardig bedekt met een laagje knalrode lippenstift. Ik maak van de gelegenheid gebruik om door zijn make-upcollectie te gaan, die voor en na gebruik steeds zorgvuldig opgeborgen wordt.
Met een wimperkruller, verschillende oogschaduwpaletten, lippenstiften,highlighters, blush, nagellak en wenkbrauwpotloden is die zonder twijfel uitgebreider dan die van heel wat van zijn vrouwelijke leeftijdsgenoten. Hoewel hij graag met make-up experimenteert, wil de welbespraakte tiener niet enkel bekendstaan als ‘de jongen die make-up draagt’. Zijn missie gaat immers verder dan dat.
Wanneer is jouw fascinatie voor make-up precies begonnen?
“Zo’n twee à drie jaar geleden. In die periode maakte ik als hobby foto’s van modellen voor mijn blog. Naast de fotografie nam ik ook de styling en make-up voor mijn rekening. Omdat ik het niveau van mijn werk en mijn blog naar een hoger niveau wou tillen, ben ik meer met make-up beginnen te experimenteren. Ik heb ontelbare tutorials bekeken op internet en ik probeerde de looks uit op mezelf. Het afgelopen jaar is mijn interesse alleen maar toegenomen en ben ik me meer en meer gaan verdiepen in de samenstelling van beautyproducten. Ik kijk nog steeds heel vaak naar tutorials, het is een leuke manier om inspiratie op te doen en nieuwe producten te
leren kennen.”
Gefascineerd zijn is één ding, maar waarom wil je het per se zelf dragen?
“Omdat een beetje make-up je look compleet kan transformeren. Het benadrukt je goede eigenschappen en verdoezelt de dingen waar je minder blij mee bent. Dankzij make-up kan je elke dag iemand anders zijn. Soms, zoals nu, draag ik veel make-up, terwijl het op andere dagen dan weer heel subtiel kan zijn. Make-up is vooral fun."
Gebeurden die make-upsessies toen in het geheim?
“Toch wel, enkel in mijn slaapkamer durfde ik het aan om mijn make-up boven te halen. Natuurlijk riep er net dan altijd wel iemand ‘komen eten!’ en moest ik snelsnel alle make-up verwijderen. Het is wel eens gebeurd dat mijn moeder of vader vroeg: ‘Heb jij nu make-up op je gezicht?’ Dan was ik verplicht om een excuus uit mijn mouw te schudden. Ik ben er pas openlijk over beginnen te praten nadat de ‘make-up has no gender’-post op mijn website stond. Sindsdien ga ik regelmatig met bijgekleurde wenkbrauwen en highlighter op mijn gezicht naar school.”
Hoe kwam je aan je make-up? Veel uit mama’s schuif gepikt?
“Mijn moeder heeft geen grote make-upcollectie, maar ik heb inderdaad wel eens wat van haar ‘geleend’. Het begon met een wenkbrauwpotlood en een lipstick. Op een dag vond ze haar wenkbrauwpotlood in mijn kamer. Ze stuurde me meteen een bericht met de vraag hoe dat kwam. Ik heb toen snel een excuus moeten verzinnen. Later trok ik naar de dichtstbijzijnde drogisterij om nieuwigheden en leuke producten voor mijzelf uit te zoeken.”
Bekeken ze je daar vreemd?
“Ik kreeg wel eens vreemde blikken als ik op de make-upafdeling een nieuwe lippenstift uitprobeerde. Vaak kreeg ik de vraag of ik iets voor een vriendin aan het uitzoeken was. Maar ik vertelde altijd eerlijk dat het voor mezelf was. In Antwerpen of Gent kijken mensen veel minder op. In de M.A.C-store in Gent werkt zelfs een man die elke dag make-up draagt. Niemand die er nog vreemd van opkijkt. Ik kan dan ook niet wachten om in de stad te gaan wonen.”
Hoe reageerde je familie toen die het te weten kwam?
“In hun ogen heb ik altijd speciale en extravagante dingen gedaan. Op het gebied van kledij waren ze al het een en ander gewoon. Maar mijn vader en mijn tweelings- en jongere broer kijken nog steeds bedenkelijk als ik met gelakte nagels aan de ontbijttafel verschijn. Ook vrienden hebben het er soms moeilijk mee en vragen zich af waar ik mee bezig ben. Nadat de no gender-post online kwam, kreeg ik van verschillende vrienden de vraag waarom ik dat zo nodig moest schrijven. Zij kregen het gevoel dat ze me nog meer moesten verdedigen tegenover andere mensen.”
Ben je bang dat ze zich schamen?
“Bang niet, want voor mij is make-up niet iets om je over te schamen. Als zij zich schamen, is dat vooral hun probleem. Ik kan het ergens wel begrijpen natuurlijk, maar ik weiger om daar mee in te zitten. Dan zou ik mezelf opsluiten. Hun schaamte komt natuurlijk voort uit bezorgdheid, ze zijn bang voor wat de buitenwereld denkt of erger: zou kunnen doen. De dag voor die bewuste blogpost online kwam, heb ik mijn moeder wel gewaarschuwd: bereid u voor. Ze vroeg zich af waarom ik de nood voelde om mijn verhaal te delen, maar eens het artikel opgepikt werd, heeft ze het zelf gedeeld. Mijn ouders zijn bezorgd maar ergens ook trots. Ik heb de indruk dat het gevoel van trots intussen overheerst.”
Denken mensen dat je make-up draagt omdat je eigenlijk liever een meisje zou zijn?
“Die reactie krijg ik wel eens, maar ik heb nooit met die kwestie gezeten. Ik ben een jongen en daar ben ik altijd blij mee geweest. Het zou misschien makkelijker zijn om een meisje te zijn, maar ik doe het op deze manier. Op mijn veertiende ben ik uit de kast gekomen,
dat is best vroeg. Omdat dat hele proces intussen vier jaar achter mij ligt, heb ik mijn karakter kunnen ontwikkelen en ben ik zeker genoeg van mijn stuk om make-up te dragen. Ik heb alle negatieve reacties en het gepest al gehad. Het is een huizenhoog cliché, maar
ik ben sterker uit die periode gekomen. Het kan me nog maar weinig schelen wat mensen van me denken.”
Lag je coming-out gevoelig binnen je gezin?
“Het moment waarop ik tegenover mijn moeder uit de kast kwam, zal ik nooit vergeten. Zij vroeg me vlakaf: ‘Is het zo?’ Ik zei ja en ze heeft één traan gelaten, die meteen weggeveegd en gezegd: ‘Zo, dat is de enige traan die ik ervoor ga laten.’ Ik vond haar dramatische reactie wel iets hebben.”
Waarom heb je beslist om je verhaal via je blog te delen?
“Gendergelijkheid is een onderwerp dat me al een tijdje na aan het hart ligt. Ik schreef eerder al twee artikels over de gender fluidity in kledij die op mannen of op vrouwen gericht is. Zelf kreeg ik heel vaak de reactie: ‘Je bent homo dus is het logisch dat je make-up leuk vindt.’ Die reactie haat ik. Alsof je geaardheid al je interesses bepaalt! Het was niet mijn bedoeling om te choqueren, ik wou mijn interesse voor make-up gewoon niet langer verbergen. Ik had veel stress voor ik ermee naar buiten kwam, maar het moest uit mijn systeem. Toch is het niet mijn bedoeling om voor altijd als ‘de jongen met de make-up’ bekend te staan.”
Het zou naïef zijn om te denken dat een jongen die make-up draagt niet opvalt op straat. Hou je ergens niet van de aandacht?
“Mijn moeder dacht in het begin dat ik make-up droeg om aandacht te krijgen. Maar ik doe nooit iets aan of op zodat andere mensen naar me zouden kijken. Anders zou ik Anna Dello Russo worden en zo door de straten lopen. Ik voel me goed bij het dragen van die bontjas en bij het dragen van donkere make-up. Het spijt me zeer als dat de aandacht trekt, maar ik doe het niet voor anderen. Er zijn dagen waarop je liever niet aangestaard wordt, dat kan ik je verzekeren. Ik speel theater, ik sta graag op een podium en hou ervan
als mensen naar me kijken. Dus ja, ik ben niet vies van een beetje aandacht, maar het is zeker geen beweegreden om te doen wat ik nu doe. En dat zal het ook nooit worden.”
Je zet jezelf wel extra in de verf. Letterlijk.
“Het is zeker geen masker waar ik me achter verstop, zoals dat van vrouwen wel eens gezegd wordt. Een man met make-up trekt immers alle aandacht naar zich toe. Ik vind die dubbele standaard best grappig. Maar ik weet uit ervaring dat het merendeel van vrouwen make-up niet als masker ziet. Als je die jukbeenderen mooi kan laten uitkomen met een laagje glanspoeder, waarom zou je het niet doen? Mensen gaan er te vaak van uit dat je make-up draagt voor iemand anders. Jongens zeggen wel eens tegen hun lief: ‘Voor mij hoef je echt geen make-up te dragen.’ Mijn antwoord zou zijn: dude, ik ben echt geen kwartier in de badkamer bezig voor jóu!”
Krijg je wel eens reacties op straat?
“Ik voel de mensen kijken. Dat gestaar verbaast me steeds, want zelf vergeet ik natuurlijk dat ik ben opgemaakt. Tot ik een glimp van mezelf opvang in een etalage en eraan herinnerd word dat ik paars haar heb en make-up draag. Ik word dan wel eens uitgelachen of uitgescholden voor ‘homo’ of ‘jeanet’. Dat zijn snelle en makkelijke reacties. Tijdens een schooluitstap in Brussel vroeg iemand me eens of ik een jongen of een meisje was. Die vraag heeft veel indruk op mij gemaakt. Het levert het bewijs dat je als jongen niet vrouwelijk mag zijn. Dat het nog steeds als iets zwak of slechts gezien wordt. Het is een cliché dat ik koste wat het kost wil doorbreken.”
Wat is je favoriete look voor jezelf?
“Ik vind aardetinten mooi bij de kleur van mijn ogen en haren passen. Af en toe experimenteer ik met kleur aan mijn ogen. Highlighter is mijn favoriete product, je ziet er meteen fris uit. Op de lippen hou ik van donkerbruin of oudroze.”
Al een idee voor je look voor de eindejaarsfeesten?
“Glitter! Ik wil glitter op mijn wenkbrauwen en op mijn lippen. Een preview van het resultaat kan je terugvinden op mijn blog.”
Waarin schuilt de kracht van make-up voor jou?
“Zelfvertrouwen. Oké, je valt meer op, maar als ik opgemaakt ben en in de spiegel kijk, heb ik het gevoel dat ik de wereld aankan. Verder zie ik het als een manier om mezelf uit te drukken. Makeup is een onzichtbare fuck you naar mensen die niet zo genderloos
denken.”
Ben je op een missie?
“Ja, ik wil mensen laten inzien dat ze kunnen zijn wie ze willen zijn, ongeacht hun geslacht of geaardheid. Niet alles moet steeds benoemd worden. Ik ben gewoon een man met make-up, niet een man die make-up draagt omdat hij er als vrouw wil uitzien. Makeup verandert niets aan wie ik ben als persoon. Laat iedereen zijn hoe ze zich op hun best voelen.”