Lange vluchten zijn geen pretje -behalve als je in eerste klasse vliegt. De meesten hopen dan ook de hele reis door te kunnen slapen, maar dat is buiten een paar externe factoren gerekend. Krappe zitjes, irritante buren, droge lucht en lawaai: maak kennis met je grootste vijanden tijdens een vlucht! Wij zochten en vonden enkele trucjes om ze te neutraliseren en snel in dromenland te raken.
1. KIES DE JUISTE STOEL
Wie als een roos wil slapen, vangt de reis goed voorbereid aan.
Fun fact: onderzoek wijst aan dat 7F om één of andere reden het meest gevraagde zitje ter wereld is, maar wij raden af vooraan in het vliegtuig te gaan zitten. Je zit er dichter bij de WC’s, bij het constante gerinkel van karretjes én families met jonge kinderen worden meestal helemaal vooraan geparkeerd. Zit je dan nog op de eerste rij? De kans is groot dat je de armleuningen van je stoel niet kan bewegen. Hetzelfde geldt trouwens voor de achterste regionen van de luchtbus: daar loop je risico op een zitje dat nièt achteruit kan buigen -oh horror.
Hoe zit het met plaatsen aan de nooduitgangen? Aan jou om de overweging te maken: hoogstwaarschijnlijk zullen de armleuningen niet buigen en mag je je handbagage (aka extra kussens) niet bijhouden, maar je wint wel aan beenruimte.
Hoe dan ook, er zijn twee gouden regels in het selecteren van het perfecte zitje:
- Vraag een plek aan het raam: daar heb je meer plaats, kan je hoofd tegen het raam rusten, kan je je beter afschermen van de rest en wordt je niet constant gestoord door voorbijrijdende snackbars en buren die naar de WC moeten.
- Op welke zijde slaap jij thuis meestal? Rechts? Kies dan een plaats in de rechterrij van het vliegtuig, het omgekeerde geldt voor links. Uit onderzoek blijkt dat je dan sneller je vertrouwde houding zal vinden en beter zal slapen. Weetje: links wordt meestal als de meest comfortabele plek aanzien omdat de ramen daar oneven tussen de zetels verdeeld zijn, terwijl ze aan de rechterkant recht naast de zitjes staan. Wie links slaapt, kan zijn of haar hoofd dus tegen de muur laten rusten in plaats van tegen een koud raam.
2. DRAAG DE JUISTE KLEREN
Niet dat je met een Juicy jogging en UGGs het vliegtuig in moet duiken, maar een beetje comfort is aan de orde van de dag. De koude temperaturen en lage luchtdruk in een vliegtuig kunnen je slaap ernstig verstoren, voor opgezwollen ledematen zorgen en een vervelend prikkend gevoel in je lichaam veroorzaken -in het ergste geval geeft het zelfs aanleiding tot trombose. Het is dus belangrijk om losse kledij te dragen, die je bloedsomloop niet verstoort (en je bovendien in staat stelt de meest originele slaaphoudingen aan te nemen).
Alleen je kousen mogen eventueel strak zijn: steunkousen vermijden dat je met zware, pijnlijke benen en waterophoping van het vliegtuig waggelt. Of je ze nu draagt of niet, steek er sowieso ook een paar warme, wollen kousen over. Het kan erg koud worden tijdens de vlucht -vooral aan de grond- en bevroren voeten zijn zowat de grootste vijand van een goede nachtrust. Draag ook comfortabele schoenen die je gemakkelijk aan en uit kan doen tijdens de vlucht. Algemeen wordt aangeraden je schoenen uit te doen als je wil slapen -hoe minder het knellende gevoel voor je lichaam, hoe beter.
Toch last van tintelingen en pijnlijke ledematen? Ga rechtop staan en loop een paar minuten door het vliegtuig, beweeg en stretch je voeten en benen in enkele oefeningen en neem weer plaats: je zal zien dat het beter gaat!
Vergeet ook een warme trui, sjaal (leuk om je gezicht in te verbergen) en zelfs een muts niet. Die laatste kan je tot over je ogen laten zakken en een lekker warm ingepakt hoofd werkt slaapbevorderend.
3. BRENG HET JUISTE MATERIAAL MEE
Een gewaarschuwd reiziger vertrekt niet zonder deze essentials in de handbagage:
- Een slaapmasker. Heel leuk, die TV-tjes in het vliegtuig, maar wist je dat het artificiële licht van die schermen héél slecht is voor je slaap? Ook al zet je ze uit, het effect zal blijven nazinderen op je netvlies en in je hersenen, resultaat: een onrustige nachtrust. Probeer dus aan de verleiding te weerstaan en lees een boek in plaats van naar het scherm te staren. Tijd voor een dutje? Zet zeker je masker op, zodat je geen last ondervindt van de TV, telefoon of laptop van de buren.
- Muziek. Het monotone gedreun van de motor, de constante aankondigingen van de stewards, de baby drie zitjes voor je: er worden tijdens een vlucht heel wat irriterende geluiden op je afgevuurd. Neutraliseer ze door naar zogenaamde white noice te luisteren: relaxerende tonen die de ruis rondom je uitschakelen. Er bestaan heel wat apps die dit aanbieden: de geluiden van een oceaan, het regenwoud, een knetterend vuurtje of gewoon speciale muziek die slaapbevorderend werkt. Wapen je met een comfortabel paar oortjes en een afspeellijst die het meerdere uren kan volhouden, zet je slaapmasker op en daar ga je…
- Een boek. We zeiden het eerder al: wie goed wil slapen, verkiest een leuk boek boven het blauwe licht van een laptop-, tv-, of smartphonescherm. Beschouw de vlucht als het ideale moment om nog eens een leuke pocket te verslinden.
- Een kussen. Uiteraard. De basic der basics, en nochtans zo vaak vergeten! Je zit in het vliegtuig in een zeer onnatuurlijke houding (alle fysiologische experts zijn het erover eens: zitten is slecht voor de mens), dus het komt erop aan die met de hulp van een kussen te corrigeren. Uiteraard is er het vijf vierkante centimeter kleine ding dat je van de vliegtuigmaatschappij zelf krijgt, maar je kan ook voor het klassieke U-kussen -gevuld met zachte schuimbolletjes- kiezen. Veel mensen vinden dat laatste oncomfortabel omdat het hun hoofd ongemakkelijk naar voren duwt: probeer het eens om te draaien, zodat de open ruimte in je nek valt, je zal meteen het verschil voelen. Ben jij een linksslaper? Concentreer dan de bolletjes links in je kussen en zet ze eventueel vast met een haarrekker.
Uiteraard bestaan er nog heel wat uitvindingen die je comfort aan boord verbeteren. Zo dromen wij van de zogenaamde Ostrich Pillow -lijkt nergens op, maar volgens slaap je hiermee écht op beide oren.
Tip: spuit wat kalmerende spray op je kussen, sjaal, trui, het hoofd van je buurman. Er bestaan heel wat ontspannende sprays die je op basis van lavendel en andere plantaardige producten op weg naar dromenland helpen. Bovendien neutraliseert het de vervelende geur van andere mensen, vliegtuigeten en de eventuele nabijheid van WC’s.
4. NEEM DE JUISTE HOUDING AAN
Vliegtuigzetels zijn niet comfortabel, punt. Aan jou om er het beste van te maken. Wie geluk heeft, kan zijn of haar zetel zo ver mogelijk naar achteren laten zakken, wat nog altijd de beste houding is om de slaap te vatten. Wie niet (half)plat kan liggen, zal waarschijnlijk al snel druk in de ruggengraat voelen met alle vervelende gevolgen vandien: kramp, tintelingen en slapende lichaamsdelen terwijl zijzelf klaarwakker -waarschijnlijk met tranen in de ogen- voor zich uit staren. Missie? De slechte zetel zo comfortabel mogelijk maken.
Dat doe je met een hoofdkussen (zie hoger) én met een zitkussen. Weinigen weten dit, maar het maakt een wereld van verschil uit als je ook op een strategisch verhoogje zit, dat je lichaam in een gezondere houding dwingt dan je stramme zitje doet. Zo zijn er U-vormige exemplaren beschikbaar, die de druk uit je staartbeentje halen en op die manier ook heel je ruggengraat ontspannen. Geen zitkussen kunnen scoren? Installeer je dan op je U-vormige hoofdkussen.
Het is ook belangrijk je voeten op een verhoogje te laten rusten, op je handbagage bijvoorbeeld.
Verder bestaan er een aantal strategische houdingen:
- Last van misselijkheid? Ga in een bolletje zitten: kruis je benen, sla je armen eromheen en nestel je hoofd tegen je knieën.
- Raamzitje? Hoofd tegen het raam en slapen maar!
- Moet je het jammer genoeg met een zitje aan het gangpad doen? Doe dan „de krab”: sla je benen over de armleuning heen en rol de rest van je lichaam op tegen de rugleuning. Alleen vervelend als de snackbar langsrijdt.
- Reis je met z'n tweetjes? Vraag je partner om zijn of haar zetel net iets minder dan die van jou te laten zakken. Op die manier creëer je een opening tussen de twee zetels, waarin je gemakkelijk je hoofd kan laten rusten. Niet zo leuk voor hem/haar natuurlijk, maar je weet nooit.
5. SNOEP NIET
Als het op eten en drinken aankomt, zijn er enkele heel belangrijke regels in het vliegtuig:
- Drink voor en tijdens de vlucht voldoende water! De lucht is kurkdroog aan boord van een luchtbus en aangezien je lichaam bij elke uitademing vocht verliest, raak je aan een razend tempo uitgedroogd -hallo hoofdpijn, trekkerige huid en woelige slaap…
- Vergeet koffie, alcohol en thee. Omdat er in de eerste twee alcohol en cafeïne zitten, wat nefast is voor een rustige slaap -sommigen denken dat alcohol ze zal helpen inslapen, maar dit effect zal van kortstondige duur zijn en reken maar dat je in het droge vliegtuig al snel met een kater ontwaakt. Thee is ook afgeraden omdat die aan boord meestal wordt bereid met kraantjeswater. Dat laatste bevat op 12% van de commerciële vluchten schadelijke bacteriën, zo wees een onderzoek van de Aerospace Protection Agency in 2012 aan. Op zich geen drama, maar wie verzwakt is door uitdroging en slaaptekort, zal veel sneller ziek aankomen op bestemming…
- Ook bruisende drankjes zijn een slecht idee. Bruisende drankjes in combinatie met de hoge luchtdruk resulteert in een verhoogde dosis gas in je lichaam en dàt is voor niemand leuk.
- Hoe zit het met voeding? Het best van al sla je het eten in het vliegtuig over en ga je voor het opstijgen voor een licht verteerbare maaltijd: yoghurt, fruit, noten, een frisse smoothie… -kortom, alles wat niet geassocieerd wordt met indigestie. De meeste vliegvelden (Zaventem zeker!) hebben shops en standjes die dit soort gezonde voeding aanbieden, twijfel dus niet.
Opgelet: het is erg moeilijk aan het eten aan boord te weerstaan: je verveelt je, het ruikt lekker en door de lage luchtdruk proef je zoete en zoute smaken minder goed -waardoor je snel meer gaat eten.
6. DETAILS
Het zit soms in de kleine dingen, maar deze details kunnen je dutje aan boord maken of kraken:
- Maak je veiligheidsgordel zichtbaar (boven je deken of dikke trui) vast, zodat de steward(ess) je niet komt wakker schudden om te zien of je wel veilig vast zit.
- Routine is van groot belang. Lees jij thuis een boek voor het slapengaan? Doe dat dan ook in het vliegtuig. Maak voor het slapengaan nog een kleine wandeling door het vliegtuig, schud je spieren los, ga naar de WC, poets je tanden, trek eventueel een nog comfortabeler outfit aan, neem een slokje water, zet je relaxerende geluiden op, trek je masker over je ogen, plaats je kussens waar ze horen en… slaap zacht!