Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat ons brein 's nachts dubbels zo creatief en efficiënt kan zijn -onder andere omdat de vervelende omgevingsruis van overdag wegvalt. Een nachtje door blokken kan je dus meer opleveren dan evenveel studie-uren op klaarlichte dag, maar dat moet wel volgens de regels van de kunst:
1. Laat je lichaam gewennen
Verwacht niet dat je plots uit het niets acht uur langer kan opblijven én er nog baat bij hebt ook. Een nieuwe routine betekent voor je lichaam ook aanpassing, dus “leer” het enkele dagen of weken op voorhand om ’s nachts te functioneren: ga beetje bij beetje later slapen en vang het nachtelijke slaaptekort op met dutjes overdag. Pas op: blijf trouw aan je nieuwe, nachtelijke routine! Door sporadisch opnieuw over te schakelen op dagstudies, zal je je lichaam alleen maar verwarren en uitputten. Eens je de keuze hebt gemaakt om ’s nachts te blokken, blijf je dus bij die beslissing.
Natuurlijk is het niet altijd je eigen keuze, soms kan je niet anders dan die laatste tien uur voor een examen nog grondig te studeren. In dat geval kan je de volgende tips zeker ook toepassen.
2. Leer powernappen
Slapen is misschien het laatste waar je aan denkt, maar onderschat de werking van een goede powernap -oftewel een dutje van 10 à 20 minuten- niet. Waarom zo kort? Omdat je hersenen in die tijd een boost in productiviteit en creativiteit krijgen én -niet onbelangrijk- je algemene stressniveau daalt. Studies tonen aan dat de deugdzame werking ervan beter en langer dan een straffe kop koffie werkt. Langere dutjes zijn ook goed voor je brein, mààr vanaf dertig minuten slaap zal je opwekken met een groggy gevoel, dat minstens even lang zal aanhouden. Niet ideaal dus wanneer elke minuut telt. Twintig minuten slaap dus, voor zeker anderhalf uur extra productiviteit!
3. Verlicht je bureau zoals het hoort
Om goed te studeren, moet je in de eerste plaats voor de juiste werkomgeving zorgen. Helder, wit licht stimuleert je hersenen en houdt je lichaam wakker -dit in tegenstelling tot verduisterde lampen en roodachtig licht. (Tussen haakjes: dat laatste is een uitstekende truc voor wie juist in een diepe slaap wìl vallen, tips om beter te slapen tijdens de blok ontdek je hier.) De juiste verlichting gaat een slaperig gevoel tegen en zorgt ervoor dat je concentratie op peil blijft. Hebben de lampen in je kamer de verkeerde kleur? Vervang de lichtpeertjes tijdens de blok, of koop een speciaal leeslampje dat je recht op je studieboeken kan richten.
4. Neem nota’s
Ook al studeer je normaal zonder nota’s! Het is wetenschappelijk bewezen dat schrijven het brein actief houdt, veel meer dan het louter lezen van een tekst. Houd dus een notablok en pen bij de hand en schrijf geregeld één of meerdere zinnen of trefwoorden uit je boek over terwijl je leest. Leuk extraatje: dit houdt je niet alleen wakker, maar stimuleert ook je geheugen en geeft je meer inzicht in de leerstof.
5. Neem voldoende pauze
Het is gemakkelijk om ’s nachts de tijd uit het oog te verliezen, waardoor je onbewust enkele uren na elkaar kan studeren. Dit klinkt idyllisch, maar weet dat de intensiteit van je studies drastisch afneemt in zo’n geval. Een brein kan gemiddeld vijftig minuten in opperste concentratie verkeren, waarna het in slaap valt en aftakelt. De oplossing? Zet je alarm om de vijftig minuten en verplicht jezelf een korte pauze van tien tot twintig minuten te nemen. Het irritante alarm zal je hersenen prikkelen, terwijl de pauze zelf hun batterijen oplaadt.
Opgelet: laat je lichaam niet indommelen tijdens die pauzes -behalve voor een eventuele powernap: ga even wandelen (in de frisse buitenlucht), doe aan yoga (deze beweging is top) of voer enkele stretch oefeningen uit. Allemaal handelingen die je lichaam wakkerschudden en ontspannen, je bloedsomloop op gang brengt, nieuwe zuurstof naar je hersenen sturen en je al doende een nieuwe concentratieboost bezorgen en je stressgehalte omlaag brengen.
6. Zet de juiste muziek op
Ooit afgevraagd waarom zoveel musici ’s nachts kunnen doorwerken? Niet alleen de nacht zorgt voor creativiteit, ook muziek kan dat teweegbrengen! Loeiharde tonen zullen je alleen maar afleiden en zachte slaapliedjes zijn al eveneens uit den boze, maar er bestaan heel wat stimulerende playlists die je brein tegelijk ontspannen en actief houden. Mozart zou bijvoorbeeld aangeraden zijn om literatuur te studeren, terwijl Bach wiskundestudenten een nachtje door helpt. Wil je de proef op de som nemen? Tik “motivation work music” in op YouTube en geniet van de vele beschikbare afspeellijsten.
7. Let op je voeding
Dit wordt een hele boterham… Enkele dieettips voor een betere blok:
- Vermijd suiker! Zoete snacks zullen je heel even een boost geven, maar leveren je nadien een meedogenloos dipje op.
- Kleine, gezonde porties cafeïne verhogen je studievermogen. Zeker geen slecht idee dus, maar let hier op met overdaad: na enkele nachten zal je lichaam beginnen tegenpruttelen.
- Ga voor snacks en maaltijden die rijk aan proteïne, maar arm aan suiker zijn -hier alvast een lading recepten. Sowieso is een zware avondmaaltijd uit den boze: het moeilijke verteerproces naderhand maakt je slaperig.
- Bewaar snacks ook voor je korte pauzes, terwijl je lichaam in beweging is en ze sneller verteert dus.
- Publiek geheim onder studenten: kauwgom! De muntsmaak maakt je fris en monter en het kauwen houdt je alert. (Dat is trouwens de reden waarom je in het dagelijkse leven best een half uur voor het slapengaan je tanden poetst: de frisse inslag ervan riskeert je even uit je slaap te houden.) Veel studenten houden ook wat muntolie bij de hand, kwestie van af en toe een snufje “helderheid” in te ademen.
8. Blijf uit de buurt van je bed
Doorwinterde studenten weten ver uit de buurt van hun bed te blijven, zowel om de kwaliteit van hun studie àls van hun slaap te bewaren. Aan je bureau neem je een actieve zithouding aan, wat je studievermogen stimuleert -psychologisch onderzoek toont trouwens aan dat je beter werkt met een mooie rechte rug dan in een ingezakte houding. In je bed probeert àlles aan je houding en omgeving je echter in een diepe slaap te trekken en je hebt enorm veel moeite nodig om daar niet aan toe te geven. Verspil je krachten niet aan die strijd en bewaar ze voor het studeren zelf. Netjes aan je bureau dus.
Een opgeruimde werkplaats leidt trouwens minder aandacht af dan een rommelig nest waar àlles je concentratie in gevaar brengt. Een lege tafel dus, met enkel de boeken die je echt nodig hebt en wat schrijfgerief.
9. Zet de wereld uit
Het voordeel aan ’s nachts studeren is juist dat niets of niemand je komt storen, maar zelf kan je in de verleiding komen Facebook te checken, enkele whatsapps te versturen om te zien wie nog aan het studeren is, etc. Zet je GSM en computer uit of, indien je ze nodig hebt voor het studeren, op vliegtuigstand. Je wint er minstens één uur studietijd mee.
10. Blijf in beweging
Niet alleen kom je tijdens je pauzes best in beweging, ook wat je studieplek betreft, kom je best niet tot rust. Verhuis na een uur of twee studeren van je bureau naar de keukentafel, installeer je daarna terug in je eigen kamer, enzovoort. De verandering van omgeving zorgt voor verse prikkels en houdt je brein opnieuw alter.
