De witte held met het koordje kent een eeuwenlange geschiedenis.
De hemel zij geprezen voor tampons! Dankzij de witte held met het koordje kan je gaan en staan waar je wil, zelfs tijdens je menstruatie. Fabrikant Tampax bestaat intussen 80 jaar, een uitgelezen moment om terug te blikken op de lange geschiedenis van de tampon. En euh...there will be blood!
Al eeuwen voor de tampon zoals we die vandaag kennen (samengeperst absorberend katoen met of zonder inbrenghuls) gingen vrouwen op zoek naar manieren om hun menstruatiebloed op te vangen. De oude Egyptenaren behielpen zich in de 15de eeuw voor Christus met zachte papyrus.
Tien eeuwen later plakten de Grieken pluisjes rond een stokje (ouch!) om het bloed te absorberen.
Japanners gebruikten papier om de maandelijkse bloedingen zo vlekkeloos mogelijk te laten verlopen, in andere delen van Azië en ook Afrika knutselden vrouwen tampons met gras en planten. Beter dan een stokje met pluisjes, maar nog steeds ver van ideaal.
In sommige Aziatische landen en in Afrika werden dan weer tampons van gras en andere planten gemaakt.
De tampon zoals we die vandaag nog steeds kennen (zacht katoen en met applicator) werd in 1933 uitgevonden door dokter Earle Haas. Nadat een vriendin hem vertelde dat ze een spons gebruikte om het menstruatiebloed te absorberen, kwam Haas om het idee om samengedrukt katoen te combineren met een wegwerphuls in plastiek. De eerste ‘Tampax” was geboren. Ondanks zijn sterke idee kwam zijn tampon maar niet van de grond en verkocht hij zijn bedrijf aan Gertrude Tendrich maar ook zij slaagde er niet in om van Tampax een rendabel bedrijf te maken en verkocht het in 1936.
Stijgende populariteit
De populariteit van de tampon nam pas toe tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De mannen trokken naar het front en de vrouwen die de jobs in de fabrieken overnamen konden dus maar beter zo mobiel mogelijk zijn. Enter de tampon, die het leven van de hardwerkende vrouw plots een stuk makkelijker maakte.
Als anticonceptie
Tampons zijn gemaakt om bloed te absorberen, niet om sperma tegen te houden. Toch misbruiken sommige vrouwen een tampon als anticonceptiemiddel. “Geen goed idee”, waarschuwen dokters. Tampons blokkeren de ingang van de baarmoederhals onvoldoende waardoor er nog steeds een bevruchting kan plaatsvinden. Het is bovendien ook enorm pijnlijk.
Ban op de televisie
Pas in 1972 werd het verbod op tamponreclames op televisie opgeheven. Voor die tijd werd er in de Verenigde Staten zelden over tampons gepraat.
50-50
In de Verenigde Staten kiest ongeveer 70 procent van de vrouwen voor tampons, de overige 30 procent houdt het bij maandverband. In West-Europa is de verhouding 50-50. In Aziatische landen kiest het overgrote deel van de meerderheid nog steeds voor maandverband.
Astronaut Sally Ride nam in 1983 voor het eerst tampons mee naar de ruimte.
Ingrediënten
Tamponmerken zijn niet wettelijk verplicht om hun ingrediënten op de verpakking te vermelden. Gelukkig zijn er verrassende merken zoals Yoni die heel eerlijk zijn over wat er in hun tampons zit, en dat blijkt niet eens zoveel te zijn: meer dan biologisch katoen en biologisch afbreekbaar plastic gemaakt van maïszetmeel, gebruikt Yoni niet.
8 uur
Bij normale tot zware menstruatie is het aangewezen je tampon iedere vier tot zes uur te vervangen. Een tampon acht uur inhouden is het absolute maximum.
Tampontaks
In heel wat landen worden tampons als luxeartikelen gezien en moeten er dus extra belasting op betaald worden. Actiegroep ‘Belgisch en Regelvrij’ pleitte gedurende lange tijd voor het afschaffen van de tampontaks en het invoeren van het standaard btw-tarief van 6% voor maandverband en tampons. Vorig jaar besliste de Europese Commissie om de btw op hygiënische producten volledig af te schaffen.
o.b.
De ‘o’ en ‘b’ van het bekende tamponmerk o.b. staan voor ‘ohne’ en ‘binde’ wat ‘zonder verband’ betekent.
Met of zonder inbrenghuls
Amerikaanse vrouwen verkiezen tampons met inbrenghuls terwijl Europese vaker voor een merk zonder kiezen. Tampons zonder huls zijn makkelijker mee te nemen zijn minder belastend voor het milieu.
Geparfumeerde tampons…
Zijn geen goed idee. De chemische ingrediënten kunnen de kans op schimmelinfecties vergroten en zelfs onaangename geurtjes in de hand werken. Vervang dus liever tijdig je tampon en was je vagina regelmatig met water.
Vaccin
Een aantal Oostenrijkse wetenschappers werken aan een vaccin dat tegen het Toxisch Shock Syndrome, een acute ziekte die met het gebruik van tampons in verband wordt gebracht, moet beschermen. De eerste gevallen van TSS doken op in de jaren 70 en werden toegeschreven aan chemicaliën in de producten. Tegenwoordig is het risico op de tamponziekte beperkt maar producten zijn verplicht om de gevaren van tampongebruik op de verpakking mee te delen.
Ziektes opsporen
Sommige wetenschappers doen tests met menstruatiebloed om kanker of voorplantingsziektes zoals endometriose in een vroeg stadium op te sporen.
Beperkte houdbaarheid
Tampons zijn hygiënisch maar niet steriel en hebben dus een beperkte houdbaarheid van ongeveer vijf jaar. Wanneer ze niet op een droge, donkere plaats bewaard worden, krijgen bacteriën na verloop van tijd vrij spel en kan er schimmel ontstaan. Die tampon op de bodem van je handtas is dan ook zeker op tijd aan vervanging toe wil je het risico op vagina infecties voorkomen.
Meer dan bloed
Tampons kunnen meer dan menstruatiebloed absorberen. Bewaar dus zeker altijd een aantal tampons in de EHBO-kit want ze kunnen altijd van pas komen in geval van nood zoals bij een schotwonde of messteek. Een tampon kan het bloed van de wonde absorberen en het bloedverlies minimaliseren door de snee op de vullen.