Opmerkelijke gast op Diors Cruise 2019 defilé: nieuwbakken influencer Noonoouri zat er front row naast oppermachtige collega’s als Aimee Song en Kristina Bazan, huppelde na afloop de backstage binnen voor een petit air kiss met ontwerpster Maria Grazia Chiuri, liet haar make-up bijwerken door Peter Philips en schitterde al die tijd door… afwezigheid. De 18-jarige Parisienne met Duitse roots bestaat immers niet. Welkom in de droomwereld van virtuele influencers!
Noonoouuri is een zogenaamde CGI –oftewel computer generated imagery- influencer. Een virtuele avatar die enkel bestaat dankzij haar Instagram account en achterban van ruim 70,000 volgers. Ze beschrijft zichzelf als “cute, curious and couture” en deelt haar coep de coeurs op het vlak van mode, beauty en reizen. Haar persoonlijke smaak is trouwens niet van gisteren: in haar virtuele kleerkast hangen echte stukken van onder meer Jacqemus, Vetements, Versace, Fendi en Dior. Bij dat laatste scoorde ze deze zomer een grote social media campagne en mocht ze, de tijd van het cruise defilé, zelfs het Instagram account overnemen. Verder maakt ze tutorials met Kim Kardashians KKW Beauty lijn, gaat ze regelmatig op de koffie bij Carine Roitfeld en zet ze haar gepixelde schoudertjes onder benefietacties zoals de Fashion4Relief show van Naomi Campbell en het Life Ball in Wenen. Niet mis voor ’s werelds jongste influencer –Noonoouri werd amper zes maanden geleden “geboren”. Het brein achter de petite brunette is Joerg Zuber, artistiek directeur van het design agentschap Opium Effect: ”Ik geloof dat mensen haar echt kunnen aanvoelen. Ze zorgt voor een verrassingselement: ze is uiteraard niet zelf aanwezig op die events, maar haar geest hangt er wel, en ’s anderendaags krijg je pas te zien wat ze heeft gedragen, hoe zij de gebeurtenis heeft ervaren, enzovoort. Dat trekt mensen aan, ze zijn nieuwsgierig.”
Noonoouri is overigens niet de enige in haar soort. Ook de Spaans-Brazilaanse Miquela Sousa, oftewel @LilMiquela, weet de digitale schijnwerpers te vatten met haar fabelachtige dressing, creatieve collabs met modehuizen, zangtalent (!) en sociaal geëngageerde pen. Haar geestelijke vader of –moeder hult zich in de anonimiteit, maar wist bij dit schrijven wel al 1,2 miljoen volgers te vergaren. Vergeet ook de raadselachtige @shudu.gram niet, goed voor 123,000 volgers: een ultra realistisch, fabelachtig mooi donker model dat eerder dit jaar voor beroering zorgde nadat ze een tintje van Rihanna’s Fenty cosmetica lijn op haar 3D-lippen smeerde. Al snel liep haar DM-box vol berichten van gebiologeerde fotografen die met haar wilden samenwerken, maar die vingen bot: aan de andere kant van de lijn zat een man, de verbijsterde Britse fotograaf Cameron-James Wilson, die zelf verschoot van de impact van zijn kunstprojectje. Wat is nog echt in een wereld waarin filter boven filter boven filter wordt gebruikt om een instaperfect beeld van ons leven te projecteren op social media? We zijn het spoor even bijster.
Gorillaz, Miss Piggy en een Japans wijfje
Het is trouwens niet de eerste keer dat de grenzen van ons inlevingsvermogen worden afgetast. Het voorbije decennia sierden fictieve iconen als Barbie, Hello Kitty, Minnie Mouse en Miss Piggy regelmatig de cover van toonaangevende bladen. Barbie houdt er zelfs een fel gesmaakt Instagram account op na. Het succes van zo’n projecten valt te verklaren aan de hand van hun nostalgische factor: het zijn love persona die we al jaren koesteren, we kennen ze en snappen de knipoog wanneer ze plots een editorial in ELLE scoren. Hoe zit het dan met obscure virtuele figuren die uit het niets opduiken? Ook zij fascineren, zo blijkt uit de eerste testen met zogenaamde CGI-beroemdheden. In de late jaren negentig zorgde de virtuele muziekband Gorillaz, bestaande uit vier geanimeerde artiest-zombies, voor uitverkochte zalen en in Japan gaan duizenden mensen uit de bol op de tonen van digitale popsterren die via hologrammen op het podium worden geprojecteerd.
Eén daarvan is de razend populaire Hatsune Miku, die in het verleden “zij aan zij” mocht optreden met Lady Gaga en wiens podiumoutfits door Marc Jacobs werden getekend. Ook Riccardo Tisci stak haar in couture Givenchy voor een surreële Vogue shoot in 2016. Datzelfde jaar was er ook Louis Vuitton, waar het Final Fantasy personage Lightning als muze en model voor de zomercampagne fungeerde. Dat zowel Lightning als Hatsune uit het land van de Rijzende Zon komen, is trouwens geen toeval: men staat er al een stap of tien verder op het vlak van artificiële intelligentie en knotsgekke verbeeldingskracht. Eenzame zakenmannen kunnen er sinds kort trouwens een virtueel huisvrouwtje –een “waifu”- kopen om hen in het dagdagelijkse huishouden bij te staan en zelfs verliefde sms’jes mee uit te wisselen wanneer ze de deur uit zijn… Zo’n vaart loopt het in het Westen nog niet, maar als mensen kunnen geilen op een waifu, of –dichter bij huis- op de perfecte rondingen van een Lara Croft, waarom zouden we dan niet opgewonden kunnen raken door de garderobe van een al even onbestaand figuurtje?
Niet echt, maar ook niet fake
Wat zegt dat nu precies over ons? Zijn we collectief gek geworden? Hebben de op nieuwe media gangbare praktijken van verbloeming en filters onze zin voor realiteit onherroepelijk aangetast? Critici zeggen van wel en vrezen dat de uniformiteit en de filtermania op Instagram een nieuw, haast onbereikbaar schoonheidsideaal hebben neergezet: dan van een strak en gebronsd lijf, van grote poppenogen, opgepompte lippen en een perfecte photoshop teint. Wenkbrauwen mogen lekker breed en haren vallen in een verleidelijke cascade over de schouders. Instagram sterren beginnen niet alleen meer en meer op elkaar te lijken, ze worden ook minder en minder menselijk, haast robotachtig. Weinig verwonderlijk dus dat er verwarring optreedt en we het verschil met echte robots niet meer maken. Voorstanders beschouwen het bestaan van avatar influencers dan weer als een kunstige reflectie van wat zich afspeelt: de grenzen tussen realiteit en fantasie vervagen, maar dat levert juist interessante denkoefeningen op. “Het virtuele figuurtje reist door onze realiteit en niet andersom,” aldus Zuber. “Ze gaat op verkenning en we krijgen onze wereld door haar ogen te zien, het leert ons het leven op een andere manier te bekijken.”
Verder is de grenzeloosheid van GCI-figuren ook aanlokkelijk in een tijdperk waarin iedereen zijn eigen identiteit mag construeren. Man/vrouw, oud/jong, inheems/uitheems, mooi/lelijk: zelden werden zoveel hokjes aan diggelen geslagen als de laatste jaren, rest ons de brokstukjes waarmee we onze eigen puzzel mogen maken, onze eigen ‘ik’ mogen construeren. Het is de boodschap die bij Gucci nogal letterlijk werd uitgedragen toen twee modellen met hun eigen hoofd onder de arm over de catwalk paradeerden: knutsel er maar op los! Avatars die volledig van nul gemodelleerd zijn naar de waarden en voorkeuren van hun schepper zijn in die context fascinerend. Wat van Noonoouri en co echter écht kinderen van deze tijd maken, is volgens Zuber hun stem: “Noonoouri heeft een ziel. Ze is niet echt, maar ze heeft ideeën en een geest meegekregen toen ik haar maakte. Je leest die in wat ze post, in haar manier van kleden, in de manier waarop ze op de actualiteit reageert en in haar omgang met haar volgers.” Dat laatste is erg belangrijk: het publiek wil geloofwaardigheid, niet in wat het te zien krijgt, wel in wat het hoort en leest. Noonoouri en co interageren haast dwangmatig met hun fans, laten geen reactie onbeantwoord en gaan in dialoog. Soms door salvo’s hartjes emoji af te vuren, soms door vurige debatten aan te gaan omdat de mening van het virtueel dametje niet strookt met die van een volger. En daar draait het allemaal om: “Haar volgers zijn sterke, jonge persoonlijkheden die op een nieuwe manier willen interageren. Het is mijn idee dat de luxe industrie haar communicatiestrategie moet herzien. Het draait er niet alleen om een mooi product te verkopen via mooie campagnes, maar ook het universum daarachter mee te geven en in dialoog te treden met het publiek. Een schattig en speels persoontje zoals Noonoouri doet dat op een toegankelijke, vertederende en persoonlijke manier.”
Een sterke persoonlijkheid dus, maar hoe zit het met haar look? Dat is kunst op zich, menen fans. Een visie die je moeilijk kan tegenspreken als je de vele werkuren achter één afbeelding beschouwt. “Noonoouri ontwerpen was niet moeilijk, ik liet me inspireren door oude filmsterren en topmodellen en heb haar op een half uurtje tijd op papier gezet.” Tot zover het gemakkelijke werk, vervolgens moest de brunette ook nog gedigitaliseerd worden, om maar te zwijgen van elk modieus stukje design dat volgens de regels van de kunst moet omgezet worden in computertaal en rond het ranke lijfje van zijn avatar moet worden gemonteerd. “In één beeld kruipt gemiddeld twee à drie dagen werk, als er video en geluid bij komt kijken, is ons team er meerdere weken zoet mee.” Achter de Dior stunt schuilt dus weken keihard zwoegen, maar daar zit volgens Zuber juist het mooie van het hele CGI-fenomeen in: “Noonoouri is handgemaakt en staat als geen ander voor digitale haute couture. Ze kan niet op oneindig veel plekken tegelijk zijn, ze kan niet instant posten, ze kan niet deelnemen aan de gevaarlijk snelle manier waarop wij de wereld consumeren. Ze dwingt ons om even stil te staan.” En zo leren we waarachtig ook nog een lesje van het meisje dat nooit bestaan heeft! Of worden we nu gek?
