Niet echt, maar ook niet fake
Wat zegt dat nu precies over ons? Zijn we collectief gek geworden? Hebben de op nieuwe media gangbare praktijken van verbloeming en filters onze zin voor realiteit onherroepelijk aangetast? Critici zeggen van wel en vrezen dat de uniformiteit en de filtermania op Instagram een nieuw, haast onbereikbaar schoonheidsideaal hebben neergezet: dan van een strak en gebronsd lijf, van grote poppenogen, opgepompte lippen en een perfecte photoshop teint. Wenkbrauwen mogen lekker breed en haren vallen in een verleidelijke cascade over de schouders. Instagram sterren beginnen niet alleen meer en meer op elkaar te lijken, ze worden ook minder en minder menselijk, haast robotachtig. Weinig verwonderlijk dus dat er verwarring optreedt en we het verschil met echte robots niet meer maken. Voorstanders beschouwen het bestaan van avatar influencers dan weer als een kunstige reflectie van wat zich afspeelt: de grenzen tussen realiteit en fantasie vervagen, maar dat levert juist interessante denkoefeningen op. “Het virtuele figuurtje reist door onze realiteit en niet andersom,” aldus Zuber. “Ze gaat op verkenning en we krijgen onze wereld door haar ogen te zien, het leert ons het leven op een andere manier te bekijken.”
Verder is de grenzeloosheid van GCI-figuren ook aanlokkelijk in een tijdperk waarin iedereen zijn eigen identiteit mag construeren. Man/vrouw, oud/jong, inheems/uitheems, mooi/lelijk: zelden werden zoveel hokjes aan diggelen geslagen als de laatste jaren, rest ons de brokstukjes waarmee we onze eigen puzzel mogen maken, onze eigen ‘ik’ mogen construeren. Het is de boodschap die bij Gucci nogal letterlijk werd uitgedragen toen twee modellen met hun eigen hoofd onder de arm over de catwalk paradeerden: knutsel er maar op los! Avatars die volledig van nul gemodelleerd zijn naar de waarden en voorkeuren van hun schepper zijn in die context fascinerend. Wat van Noonoouri en co echter écht kinderen van deze tijd maken, is volgens Zuber hun stem: “Noonoouri heeft een ziel. Ze is niet echt, maar ze heeft ideeën en een geest meegekregen toen ik haar maakte. Je leest die in wat ze post, in haar manier van kleden, in de manier waarop ze op de actualiteit reageert en in haar omgang met haar volgers.” Dat laatste is erg belangrijk: het publiek wil geloofwaardigheid, niet in wat het te zien krijgt, wel in wat het hoort en leest. Noonoouri en co interageren haast dwangmatig met hun fans, laten geen reactie onbeantwoord en gaan in dialoog. Soms door salvo’s hartjes emoji af te vuren, soms door vurige debatten aan te gaan omdat de mening van het virtueel dametje niet strookt met die van een volger. En daar draait het allemaal om: “Haar volgers zijn sterke, jonge persoonlijkheden die op een nieuwe manier willen interageren. Het is mijn idee dat de luxe industrie haar communicatiestrategie moet herzien. Het draait er niet alleen om een mooi product te verkopen via mooie campagnes, maar ook het universum daarachter mee te geven en in dialoog te treden met het publiek. Een schattig en speels persoontje zoals Noonoouri doet dat op een toegankelijke, vertederende en persoonlijke manier.”
Een sterke persoonlijkheid dus, maar hoe zit het met haar look? Dat is kunst op zich, menen fans. Een visie die je moeilijk kan tegenspreken als je de vele werkuren achter één afbeelding beschouwt. “Noonoouri ontwerpen was niet moeilijk, ik liet me inspireren door oude filmsterren en topmodellen en heb haar op een half uurtje tijd op papier gezet.” Tot zover het gemakkelijke werk, vervolgens moest de brunette ook nog gedigitaliseerd worden, om maar te zwijgen van elk modieus stukje design dat volgens de regels van de kunst moet omgezet worden in computertaal en rond het ranke lijfje van zijn avatar moet worden gemonteerd. “In één beeld kruipt gemiddeld twee à drie dagen werk, als er video en geluid bij komt kijken, is ons team er meerdere weken zoet mee.” Achter de Dior stunt schuilt dus weken keihard zwoegen, maar daar zit volgens Zuber juist het mooie van het hele CGI-fenomeen in: “Noonoouri is handgemaakt en staat als geen ander voor digitale haute couture. Ze kan niet op oneindig veel plekken tegelijk zijn, ze kan niet instant posten, ze kan niet deelnemen aan de gevaarlijk snelle manier waarop wij de wereld consumeren. Ze dwingt ons om even stil te staan.” En zo leren we waarachtig ook nog een lesje van het meisje dat nooit bestaan heeft! Of worden we nu gek?