ELLE stuurde haar talentscouts uit op zoek naar de meest veelbelovende nieuwkomers. Welke namen worden dit jaar top of mind in de categorieën film, muziek, literatuur, culinair en kunst? Vijf talenten op de rand van de doorbraak. Deze week: Lenny Peeters, auteur.
Lenny Peeters (43) won de Bronzen Uil 2018 voor beste debuut met haar psychologische roman ‘Dochter’. Een bevreemdende, claustrofobische trip in het hoofd van een jonge vrouw met autisme.
Over schrijven
In het dagelijkse leven geef je Nederlands aan anderstaligen in het volwassenenonderwijs. Is schrijven voor jou een vlucht uit de dagelijkse realiteit?
“Na mijn studies Romaanse ben ik naar Kreta vertrokken met de bedoeling om daar mijn leven op te bouwen. Het liep allemaal niet zoals gepland, zodat ik met pijn in het hart ben teruggekeerd. Twee weken later was ik alweer aan het lesgeven en werd ik overvallen door een gevoel van leegte en spijt.
Ik had het hoofdstuk Kreta niet goed kunnen afsluiten en voelde de drang om die melancholie van me af te schrijven. Ik beschouw dat niet als een therapeutische bezigheid, maar als iets wat ik moet doen. Schrijven is mijn manier om pijn en woede te kanaliseren. Ik ben begonnen met een reeks kortverhalen die in verschillende literaire tijdschriften verschenen. Mijn eerste manuscript is nooit gepubliceerd omdat de uitgeverij failliet ging. Een hele opluchting, want achteraf bekeken was het echt niet goed.”
Haar boek “Dochter
Waar haalde je de inspiratie voor ‘Dochter’?
“Het idee ontstond in 2009, maar door de combinatie van werk, gezin en persoonlijke omstandigheden heb ik er uiteindelijk acht jaar over gedaan. Ik vond het bijzonder fascinerend om me in het hoofd van iemand met autisme te verplaatsen. Door de diagnose van mijn zoon ben ik me verder in de materie gaan verdiepen.
Ik heb ook een opleiding autismecoach gevolgd. Tijdens mijn stage begeleidde ik twee minderbegaafde volwassen vrouwen met autisme. Een ongelooflijk verrijkende ervaring. Ik heb van dichtbij gezien welke extreme vormen autisme kan aannemen. Die meisjes doen zo hard hun best om toch maar enigszins in onze ‘normale’ wereld te passen en botsen daarbij op zoveel weerstand. ‘Dochter’ is een oproep voor meer begrip.”
Zwarte gat
Na acht jaar in de intimiteit van je schrijfkamer moet je het boek op de wereld loslaten. Was je niet bang voor het zwarte gat?
“Tijdens de afgelopen boekenbeurs sprak ik met Tom Lanoye. Hij vertelde me dat zijn boekenbubbels gemiddeld enkele weken duren. Bij mij is het nu al een jaar. Ik heb een lange verwerkingstijd (lacht). Het afgelopen jaar is er zo veel op me afgekomen. Ik heb bijna elke dag grenzen verlegd en op alles ja gezegd. Een jaar geleden had ik nooit een interview durven geven en was ik als de dood om op een podium te staan. Nu is het bijna iets natuurlijks. Al voel ik me nog altijd een kleine garnaal tussen de grote namen.”
Beste debuut
‘Dochter’ werd door de vakjury unaniem verkozen tot beste debuut van het jaar. Was het een droom die in vervulling ging?
“De Bronzen Uil winnen was zo’n gelukzalig moment. Ik stond op de shortlist en had dus één kans op zes om te winnen. Om dan je naam te horen ... Een boek schrijven was altijd de grootste ambitie in mijn leven. Op dat vlak ben ik een pitbull: als ik me ergens in vastbijt, laat ik niet meer los. Acht jaar lang ben ik tot het uiterste gegaan om het best mogelijke boek te schrijven. Toen ik de vierde en laatste drukproef terugstuurde naar de uitgeverij was ik euforisch. Elke letter stond op zijn plaats. Het was exact hoe ik het wilde. Een bevrijdend gevoel.”
Prikkelarm schrijversbestaan
Wat is voor jou de ideale setting om te schrijven?
“Ik ga regelmatig op afzondering naar Frankrijk. We hebben een rudimentair huisje in de Bourgogne waar ik een prikkelarm schrijversbestaan kan leiden. Daar heb ik ontdekt dat ik totaal niet voor mezelf kan zorgen. Ik heb jarenlang klaargestaan voor mijn kinderen, maar nu ze 19 en 23 zijn, valt die zorgtaak weg. Ik merk nu dat ik mezelf snel verwaarloos. Ik eet slecht, slaap slecht en heb geen structuur als ik alleen ben. Als mijn vriend me na twee weken komt opzoeken, besef ik pas hoe hard ik hem nodig heb.”
Je hebt acht jaar lang moeten switchen tussen de weerzinwekkende wereld van ‘Dochter’ en de normaliteit van elke dag. Zorgde dat niet voor schizofrene situaties?
“Ik had er geen enkele moeite mee. Ik kon de hele ochtend in het hoofd van ‘Dochter’ zitten en daarna gewoon boodschappen gaan doen.”
Kritiek
Lig je wakker van negatieve reviews?
“Nee, het raakt me niet. Kritiek is voor mij net een drive om nóg beter te worden. ‘Dochter’ is niet het meest toegankelijke boek. Veel mensen grijpen naar feelgoodliteratuur om te ontsnappen aan de dagelijkse realiteit. Bij mij is het veeleer omgekeerd. Ik ben van nature een optimistische, vrolijke persoon, maar toch zoek ik op de een of andere manier altijd de pijn op. Ik zie mezelf geen boek schrijven met een happy end.”
Nieuw boek
Je zit intussen op een nieuw boek te broeden. Kun je daar iets meer over vertellen?
“Ik ben nogal bijgelovig en wacht liever tot het laatste moment om iets te lossen. Tot frustratie van mijn uitgever (lacht). Tijdens een lange autorit had ik een blanco moment en zat het verhaal helemaal helder in mijn hoofd. Ik moet het alleen nog verwoord krijgen. Er moet nog heel wat research gebeuren, maar ik heb mezelf vier jaar gegeven. Dat moet wel lukken.”
En verder
Bewegen helpt niet, maar stilstaan maakt het erger.’ Met zijn spitante oneliners en snedige stijl leverde Bert Moerman met ‘Niet dat het iets uitmaakt’ een denderend debuut af. De fatalistische titel vat het perfect samen. Zoom in op het alledaagse leven van een narcistische dertiger die gebukt gaat onder keuzestress en gemiste kansen. Het boek greep net naast de Bronzen Uil maar scoorde wel de publieksprijs.
Singer-songwriter Hannelore Bedert maakte met ’Lam’ een zijsprong naar de literatuur. De psychologische roman vertelt over de verstoorde jeugd van het meisje Lucia wier moeder op jonge leeftijd verdween.
Filosoof/redacteur/schrijver Maarten Goethals schopt in zijn debuut ‘De Fragmenten’ tegen de zere schenen van de monarchie en de gevestigde waarden. Een jonge journalist beschrijft in dagboekstijl de eerste dagen na de dood van de koningin. Een rauwe schets van een land in rouw, afgekruid met een stevige dosis seks.
