Sexting special: wat is een digitaal condoom en waarom heb je het nodig?

Eerst en vooral enkele cijfers: één op de vijf Belgen zegt weleens pikante zelfportretjes door te sturen en bij jongeren ligt dat cijfer zelfs nog een pak hoger. Bizar? Allerminst, seksueel getinte communicatie is van alle tijden en nu eenmaal de aard van het (mens)beestje. In een kleine minderheid van de gevallen loopt het echter mis en worden de beelden tegen de wil van de maker zelf rondgestuurd. De gevolgen daarvan zijn uiteraard dramatisch, en precies daarom investeert Telenet onder de noemer #TelenetGO aan ons collectieve digitale welzijn mensen te helpen slimmer om te gaan met hun digitale media. Daarvoor sponsorde ze verschillende onderzoeken naar het fenomeen en komt het in samenwerking met Child Focus aan een zogenaamd “digitaal condoom” -toegegeven, niet meteen een sexy naam- om het veilig te houden. Enkele feiten op een rijtje:

Fun fact: sexting is van alle tijden

Dat de mens van pikant getinte tekst en beeld houdt, bewijzen eeuwen aan erotische beeldvorming in de vorm van schilderijen, beeldhouwwerken, literatuur en noem maar op. Tijdens de Tweede Wereldoorlog kwam dat zelfs dicht in de buurt van onze “moderne” vorm van sexten in de vorm van kinky liefdesbrieven van en naar het front. De briefwisseling van soldaten was toen onderhevig aan censuur (blijkbaar vond iemand in volle oorlog de tijd om zich daarmee bezig te houden) en daarom gebruikten ze acroniemen om sexy boodschappen over te brengen: “swalk” (“sealed with a long kiss”, “norwich” (“knickers off ready when I come home”) en “china” (“come home, I’m naked).

Er is niets mis met sexting

Hoewel de gemiddelde ouder steigert bij het idee dat zoon- of dochterlief sexy foto’s van zichzelf uitstuurt, is het volgens Child Focus niet aangewezen het te verbieden. (Terzijde: de organisatie legt de focus op jongeren, maar ook voor volwassenen is er niets afwijkend aan.) Joris van Ouytsel van de Universiteit Antwerpen voerde zes jaar lang onderzoek naar sexting en zegt daarover het volgende: “Het is een heel normaal onderdeel van opgroeien, van het ontwikkelen van een seksuele identiteit en het experimenteren met hun seksualiteit. Jongeren praten graag over seks en over seksueel getinte content: Wie is er verliefd op wie? Hoe voelt dat, die eerste keer seks hebben? Het is dus logisch dat zij die gesprekken online verder zetten. Daar hoort vaak beeldmateriaal bij.”

Eenzelfde geluid bij seksuoloog Wim Slabbinck: “In de media horen we regelmatig de boodschap dat sexting gevaarlijk is en dat je ‘t beter niet doet, maar uit onderzoek blijkt dat het iets positiefs en zelfs veiligs is. De meeste jongeren hebben er een positieve ervaring mee, slechts een minderheid heeft een negatieve ervaring. 1% van de jongens en 2% van de meisjes die aan sexting doen, was de voorbije 6 maanden slachtoffer van een verkeerde vorm van sexting, waarbij de foto doorgestuurd werd. In de meeste gevallen verloopt het wél goed. Het is dus belangrijk om aan jongeren duidelijk te maken dat het oké is om aan sexting te doen, maar niét om zulke foto’s door te sturen, omdat je daarmee pijn toebrengt aan degene op de foto. Het draait dus om empathie, verantwoordelijkheidszin en respect voor privacy. In onze seksuele educatie zouden plezier en seks centraal moeten staan, maar moeten de gevaren aan bod komen. Zo maken we een verschuiving: van sexting als gevaar naar sexting als plezier. En als we dat kunnen bereiken, wordt sexting helemaal veilig.”

Precies daarom voeren organisaties als Child Focus geen campagne tégen het fenomeen, maar zetten ze in op bewustmaking, opvoeding en open communicatie met jongeren, en steunen ze initiatieven die sexting veiliger willen maken.

Wat zegt de wet?

Twaalf procent van de door Van Outsel gesproken jongeren geeft toe al eens een sexting foto zonder toestemming te hebben doorgestuurd. De meesten beseffen duidelijk niet welke gigantische mentale schade ze daarmee berokkenen, noch wat de juridische gevolgen ervan zijn, want het ongewenst delen van naaktbeelden is wel degelijk bij wet strafbaar. Sinds 2016 kent de Belgische strafwet een specifiek artikel dat het zonder toestemming of buiten het medeweten tonen, toegankelijk maken of verspreiden van een beeld- of geluidsopname van een ontblote persoon of een persoon die een expliciete seksuele daad stelt strafbaar maakt, ook al heeft die persoon ingestemd met het maken van de opname. Bovendien betekent het ook een inbreuk op het recht op privacy en -afbeelding van een individu, driedubbel verboden dus.

Tips om veilig te sexten

Experts zijn het erover eens dat er niets mis is met sexting, zolang je het uit volle vrije wil doet natuurlijk, maar onderstrepen toch het oneindige aspect ervan: een verstuurd bericht kan nooit ongedaan gemaakt worden en per definitie verlies je altijd controle eens je op de verstuurknop hebt gedrukt. Daarom raden ze aan jezelf zo onherkenbaar mogelijk te maken: vermijd je hoofd, tattoo’s, je interieur op de achtergrond, etc.

Wees niet naïef: sociale mediaplatformen zoals Snapchat zijn eindig, maar dit betekent niet dat mensen geen screenshot kunnen nemen. Zelfs bij apps waar screenshots onmogelijk zijn, kan er nog steeds een foto van het smartphonescherm worden genomen met een ander toestel.

Telent en Child Focus ontwikkelden daarom samen een app die een watermerk plaatst op de foto met daarop de gegevens van de ontvanger. Op die manier kan enkel hij/zij het beeld in kwestie zien.

.CONDOM

.CONCOM dus, een “digitaal condoom” dat als volgt werkt: je neemt een foto, en de app helpt je met het toevoegen van een filter die de gegevens van de ontvanger (naam, gsm-nummer, …) gebruikt als watermerk over jouw beeltenis. Deze filter kan zelfs door de ervaren Photoshop gebruiker niet zomaar verwijderd worden – of toch niet zonder de naaktfoto onherkenbaar te maken.

Je kan de app gratis downloaden via .CONDOM. 

Inspiratie nodig? Ontdek hier alvast een reeks pikante berichtjes en sexy quotes ideeën.