Over voeding bestaan heel wat theorieën en nog meer tegenstrijdigheden, maar geen enkele kwestie is zo ingewikkeld als het suiker versus vet-verhaal. Voor eens en voor altijd: welk van beide is het meest ongezond voor je lichaam? We vragen het aan de voedingsexperte.
Al decennialang gaat de voedingsindustrie de strijd aan tegen vetten. Sinds de uitvinding van lightproducten in de jaren tachtig en negentig zijn de meeste mensen er dan ook van overtuigd dat vet compleet uit den boze is. Alleen wordt niet verteld dat aan dergelijk 'light'-gamma vaak een extra schepje suiker wordt toegevoegd... De laatste jaren spreken dan ook steeds meer stemmen in het voordeel van vet en wordt suiker afgeschilderd als extreem ongezond en zelfs verslavend. Weet jij nog wat te geloven?
Omdat het werkelijk onmogelijk is om een eenduidig standpunt te vinden op het wereldwijde web, wenden we ons tot voedingsexperte Lynn De Merlier.
Suiker versus vet: wat is het ongezondst?
"Vetten en suikers worden meestal samen geëvalueerd, terwijl uit onderzoek blijkt dat vetten, als ze geïsoleerd worden gegeten, helemaal niet bijdragen tot gewichtstoename. Suiker is daarentegen op zichzelf wel een dikmaker", aldus voedingsexperte Lynn De Merlier. Is dat meteen uit de wereld!
"Vette vis en avocado’s zijn bijvoorbeeld prima ingrediënten in een evenwichtig voedingspatroon. Onderzoek toont zelfs aan dat een menu met te weinig vetten leidt tot een hoger risico op hart- en vaatziekten, terwijl datzelfde risico afneemt bij het innemen van 'te weinig suikers'. Bovendien zorgt suiker voor een piek in je bloedsuikerspiegel, waardoor je pancreas overuren draait door insuline af te geven. Op termijn loert diabetes type II om de hoek. Vet is dus een essentieel onderdeel van ons voedingspatroon en suiker niet", zegt Lynn.
Zijn er goede en slechte suikers?
Hierover zegt de experte: "Suiker valt onder de groep 'geraffineerde koolhydraten'. Het is een brandstof voor je spieren, organen, en zenuwstelsel. Om goed te kunnen functioneren, hebben ze energie nodig. De belangrijkste energiebron is suiker. Belangrijk om weten is dat je ook suiker haalt uit graanproducten (brood, rijst, pasta), aardappelen en peulvruchten. Het lichaam zet dit om in glucose, wat vervolgens wordt opgenomen door het bloed. Onze hersenen zijn bijna compleet afhankelijk van glucose als brandstof. Kies voor langzame koolhydraten in volkorenproducten, vezelrijk voedsel, groenten en fruit, want dan heb je ook vitamines, mineralen en vezels binnen. Geraffineerde suiker dient daarentegen écht alleen als brandstof: het zijn 'lege calorieën' zonder voedingsstoffen, je raakt er dus niet verzadigd van."
"Als je te veel suiker eet, wordt dat wat je niet als energie verbruikt opgeslagen als glycogeen in je lever en spieren. Hebben deze geen ruimte meer, dan wordt het glycogeen opgeslagen in je vetcellen. En we eten nu eenmaal massaal te veel suiker, want in vrijwel alle kant-en-klare bakjes, sausjes, blikken en potten uit de supermarkt zitten zogenaamde 'verborgen suikers'. Je kunt ze herkennen aan in de ingrediëntenlijst onder glucose-fructosestroop, dextrose, maltodextrine en sacharose."
Welke zijn de gezonde vetten?
"Vetten vervullen uiteenlopende functies. Ze dienen als bouwstoffen, geven bescherming, leveren energie en vitamines (A, D, E en K) en stimuleren het verzadigingsgevoel. Bovendien maken ze een belangrijk onderdeel uit van hersenen, zenuwen en hormonen. Belangrijk is echter om het juiste type vet op te nemen."
"Onverzadigde vetten zijn de gezonde variant. Ze zitten vervat in omega 3, 6 en 9 vetzuren. Voeding rijk aan onverzadigde vetten zijn avocado, eieren, olijfolie, noten, zaden en pitten, vette vis, algen en wieren. Tegenwoordig krijgen we bijvoorbeeld te weinig omega 3 vetzuren binnen, deze variant heeft nochtans een heilzame werking op depressies, angst en psychische stoornissen."
Welke vetten moet je vermijden?
"Absoluut te vermijden zijn de zogenaamde 'transvetten'. Deze worden artificieel bewerkt en zijn erg schadelijk voor de gezondheid. Je lichaam kan dit type niet verwerken en slaat ze dus zomaar ergens op. Op termijn kunnen je aderen dichtslibben of zal er zich vet vormen rond je organen. Wees daarnaast voorzichtig met verzadigde vetten. Je lichaam heeft ze nodig, maar met mate."