Als ze ergens voor gaan, dan is dat all the way, zoveel is duidelijk uit een gesprek met Mark en Greet, het koppel achter sneakermerk Komrads. Om hun duurzame doelen te bereiken roepen ze een sharefunding in het leven die verder onderzoek, het aanboren van nieuwe markten en maatschappelijke projecten mogelijk maakt. Klaar voor een sustainable sneakerrevolutie?
De ICNS-sneakers uit jullie collectie dragen een interessant Europees verhaal uit. Hoe is Komrads daaruit ontstaan?
Mark: “Onze ICNS-sneaker was ooit de Russische tegenhanger van het Amerikaanse Converse, maar de zwart-witte ‘foempies’ met dikke rode zool was ook bij ons populair op feestjes en festivals. De schoenen werden gemaakt in het toenmalige Tsjechoslowakije, maar met het uiteenvallen van de Sovjetunie werd de schoenfabricatie zo goed als stilgelegd. Ik werkte in de reclamewereld voor MTV en zocht die witte sneakers, maar de importeur vertelde me dat de zaken slecht gingen en dat het merk op het punt stond om te stoppen met bestaan. We vonden het verhaal zo leuk dat we een hele rebranding deden voor het merk in samenwerking met jonge kunstenaars. In 2015 besloten we om dit project er bij te nemen naast onze fulltime jobs.”
De originele sneakers waren verre van duurzaam. Vanwaar kwam de impuls om hier verandering in te brengen?
Greet: “We werden als het ware in de modewereld gekatapulteerd en begonnen ons vragen te stellen over die industrie. We trokken grote ogen toen we ontdekten hoe vervuilend de sector was en welke wantoestanden er waren.”
Mark: “de mode-industrie bleek de tweede meest vervuilende sector te zijn, op de olie-industrie na. Met de Rana Plaza-ramp in het achterhoofd, en wetende dat er maar 1% van de modeproductie wordt gerecycleerd, ontstond er bij ons een wrang gevoel. Hier wilden we eigenlijk geen deel van uitmaken.”
Greet: “Onze tieners kwamen toen ook regelmatig thuis van klimaatbetogingen met de boodschap dat ze duurzamer wilden gaan leven. We beseften dat betere keuzes maken als gezin niet genoeg was, omdat ons bedrijfje zich in het hart van de probleemzone bevond.”
Mark: “Toen kregen we het idee: we gaan de meest duurzame sneaker ter wereld maken! Hoe moeilijk kan dat zijn? (lacht) Dat bleek toch een beetje naïef van ons, want we hebben er drie jaar aan gewerkt. Het resultaat was de APL-sneaker uit appelleer, maar ook een nieuwe bedrijfsvisie: people, planet en prosperity staan voorop. We willen steeds kleine stapjes vooruit zetten zodat ons product geen hypotheek legt op de planeet.”
Mark: “Intussen hebben we ook onze ICNS-sneaker heruitgevonden. We hebben de productie van Tsjechië verplaatst naar Portugal om de CO2-uitstoot te verminderen. Het canvas en rubber zijn nu gerecycleerd en worden in Italië en Spanje geproduceerd.”
Onze naïviteit is misschien wel onze grootste troef geweest. We hebben veel pionierswerk verricht zonder het te beseffen
Hoe moeilijk is het om duurzaam te produceren? Wat waren de problemen waar jullie tegenaan liepen?
Greet: “We hadden aanvankelijk zeer weinig kennis van schoenmaken. De zoektocht naar materialen was het moeilijkst. We waren één van de eerste merken met dergelijke visie en moesten heel wat onderzoek doen naar alternatieven voor leder, waaronder cactus- en ananasleer. Het appelleer kwam als beste uit de test."
Mark: “De uitdaging was dat we zeer weinig wisten over de schoenindustrie, al is dat misschien ook onze grootste troef geweest. We hebben veel pionierswerk verricht zonder het te beseffen. Door onze studies en testen staan we een stuk verder qua productontwikkeling en wisten we de juiste mensen in huis te halen.”
Hoe kwam het idee om appelleer te gebruiken?
“Appelleer is een pasta gemaakt van 55% appel, synthetische hars en een extra verstevigende stof. We werken met een fabrikant in Italië, want daar is er een gigantische appelproductie met veel overschotten, maar in Limburg is er eigenlijk ook een grote appelindustrie. We zijn momenteel in gesprek met Belgische spelers om te kijken wat mogelijk is.”
We willen geen deel van het probleem zijn, maar oplossingen bieden
Consumenten zijn steeds kritischer in wat ze kopen, maar tegelijk wekken termen als ‘duurzaamheid’ heel wat verwarring op. Hoe gaan jullie daarmee om?
Mark: “Ik denk dat veel mensen echt bewust voor onze schoenen kiezen, maar dat het tegelijkertijd belangrijk is om competitieve prijzen aan te bieden. Het is een vrij nieuwe markt en ik geloof dat de consumenten steeds meer zoeken naar betere manieren van leven, nog meer sinds de coronacrisis. We kunnen met onze schoenen de 'goede optie' aanbieden.”
Greet: “We laten ons ook adviseren. Zo werken we samen met Bcome, een onafhankelijk Spaans bedrijf dat de hele productie doorlicht om een duurzaamheidsscore te geven. We wisten dat we goed gingen scoren, maar toch was het interessant om te weten waar we staan en hoe we dit kunnen communiceren naar onze klanten, maar ook om te kijken waar het nog beter kan.”
Hoe hard zijn jullie bezig met de impact van modewereld als geheel, naast jullie eigen merk?
Greet: “we willen wel een voorbeeld zijn voor andere bedrijven en een platform bieden om de problematiek in deze industrie aan te kaarten. Informatie bieden vinden we ontzettend belangrijk.”
Mark: “We zijn momenteel met verschillende actiepunten bezig. Enerzijds willen we volledig circulair produceren door afgedragen schoenen terug te nemen, de grondstoffen fijn te malen en te hergebruiken. Anderzijds zijn we bezig met activisme, we willen maatschappelijke projecten ondersteunen en actie ondernemen. We werken bijvoorbeeld samen met de Belgische band DIRK. om opbrengsten te schenken aan het artiestenfonds. Dat is een van de redenen dat we een sharefunding hebben opgestart, om deze twee projecten te financieren. We willen iedereen die in ons verhaal gelooft aanspreken om mee in ons bedrijf te kunnen stappen, zodat we voldoende kapitaal hebben om nieuwe projecten op te starten.”
Bij elke nieuwe lancering lijken jullie een stap verder te zetten in het duurzame verhaal. Wat brengt de toekomst?
Mark: “We werken momenteel aan een sneaker gemaakt van plastic uit de oceaan, dat wordt onze derde collectie. Dankzij de kennis die we vergaard hebben, loopt dat al iets vlotter. Tegelijk denk ik: moesten we op voorhand geweten hebben waar we aan begonnen, dan hadden we het misschien nooit gedaan. We lieten sample na sample maken, op zoek naar de perfecte balans tussen duurzaamheid, draagbaarheid en design. We staan samen met een aantal Vlaamse bedrijven heel ver op vlak van duurzaamheid. Sneakers zoals de onze uit appelleer zie je niet vaak. Daarom denk ik dat het goed is dat we er wat naïef en onwetend in gestapt zijn.”
Als jullie terugkijken naar het begin van Komrads versus waar jullie vandaag staan, wat heb je dan geleerd?
Mark: “Als je een 'purpose driven' bedrijf wil oprichten, moet je soms ‘quick wins’ aan je voorbij laten gaan. Op een bepaald moment waren we in gesprek met een grote keten. Zo'n samenwerking had ons heel wat centen kunnen opleveren, maar hun waarden strookten niet met de onze. Daar kan ik dan wel wakker van liggen, maar we hebben de duurzame kaart getrokken en moeten er nu voluit voor gaan. Het blijft ontzettend leuk om te doen en we voelen ons gedragen door onze community.”
Greet: “We weten ook dat we niet perfect zijn, maar we zijn daar transparant in. We zetten steeds kleine stappen in de goede richting en moedigen iedereen rond ons aan om hetzelfde te doen. Samen komen we er!”
Meer info over Komrads en het sharefunding-project via komrads.world