Hoewel we vandaag zoveel meer opties hebben in de liefde, kent het datingterrein steeds meer hindernissen. Ghosting ken je intussen al, maar dankzij populaire series en social media worden termen als love bombing en the ick te pas en te onpas gebruikt of zien we plots overal red flags en gaslighters. Als je de weg kwijt bent in het ingewikkelde lexicon van de (toxische) liefde of ongezond gedrag spot in jouw relatie, is hier een handige lijst.
1. Love bombing: wat is het en hoe spot je het?
Hoewel de term - vooral op TikTok - zo vaak gebruikt wordt dat het z'n betekenis verliest, is love bombing een complexe tactiek gebruikt door narcistische personen of misbruikers. Als iemand jou letterlijk bombardeert met liefde met een bepaald doel voor ogen, kunnen de mentale gevolgen desastreus zijn. Het probleem met love bombing? De tactiek is moeilijk te spotten omdat élk verliefd koppel zoveel mogelijk aandacht aan elkaar wil besteden. Daarbij voelt het nog eens verdraaid goed om zoveel liefde te ontvangen. Het kan dus even duren vooraleer iemand zich realiseert dat hij/zij te maken heeft met een manipulatieve love bomber en niet met de prins(es) op het witte paard.
"Love bombing is een poging om iemand te beïnvloeden of te controleren door het gebruik van (vaak onoprechte) aandacht en genegenheid, en vaak onmiddellijk na acuut geweld, fysiek misbruik of intimidatie," zegt seksueel traumatherapeute Sahana Prasad aan Teen Vogue. De term werd voor het eerst gebruikt voor cultleiders die nieuwe leden rekruteren door ze te overstelpen met aandacht, positiviteit en liefde. Yikes.
Hoe onderscheid je love bombing van oprechte aandacht?
Vaak gaat het om TE veel liefde en affectie op TE korte tijd. De nood om steeds samen te zijn, isolatie van vrienden en familie, een obsessie om zich al heel vroeg te binden of extreme controledrang... In veel gevallen kan het gedrag van de misbruiker in een vingerknip omslaan van liefdevol naar fysiek of verbaal gewelddadig.
2. Red flags: hoe herken je ze in een relatie?
Een red flag slaat op een waarschuwingsteken voor iemands toxische persoonlijkheid. Opnieuw zien we dat de term zo vaak gebruikt wordt in de verkeerde context - iemand die niet zoveel van katten houdt als jij is geen red flag - terwijl het over moeilijk te spotten gedrag gaat met een grote impact.
Hoe spot je red flags bij een (potentiële) partner?
Van obsessieve verliefdheid tot kleine leugens of abnormale boosheid, als iets onjuist voelt aan de manier waarop je partner reageert of handelt, kan dat een red flag zijn. "Het is ook goed als je niet zeker weet waarom je je voelt zoals je je voelt," vertelt sekstherapeut Dr. Pitagora aan SELF. "Het is genoeg om te weten dat iets niet goed voelt en moet veranderen." Enkele voorbeelden van red flags:
- Bijzonder negatief zijn over exen
- Geen vertrouwen hebben in zichzelf en de ander
- Woede moeilijk kunnen beheersen
- Moeite om conflicten op te lossen
- Constante jaloezie
- Extreme (emotionele) onafhankelijkheid
- Onverantwoordelijk of onvolwassen gedrag
- Mentale, fysieke of verbale mishandeling
Denk je deze patronen te herkennen in je eigen relatie of die van iemand in je omgeving? Een open gesprek met iemand die je vertrouwt is een eerste stap. Op de website van slachtofferzorg vind je meer informatie en ondersteuning.
3. Gaslighting: hoe weet je of iemand je manipuleert?
Gaslighting is een vorm van emotioneel misbruik waarbij je je overtuigingen en perceptie van de realiteit in twijfel gaat trekken. De term is afgeleid uit de film 'Gas Light' uit 1940 waarin een echtgenoot zijn vrouw laat denken dat ze psychisch ziek is door hun gasverlichting te dimmen en haar te vertellen dat ze hallucineert. Gaslighting ontstaat omdat iemand controle wil krijgen over iemand anders. Een misbruiker kan het gevoel hebben dat hij het recht heeft om andere mensen te controleren, of dat zijn gevoelens of mening er het meest toe doen.
Voorbeelden van gaslighting
- Volhouden dat je dingen hebt gezegd of gedaan waarvan je weet dat je ze niet hebt gedaan
- Gebeurtenissen verdraaien of hervertellen om de schuld op iemand anders af te schuiven
- Herinneringen aan een gebeurtenis ontkennen of minimaliseren
- Weigeren om iemand anders perspectief te overwegen
- Je gevoelens afdoen als 'gestoord' of 'overdreven'
- Twijfels uiten tegenover anderen over jouw gevoelens, gedrag en gemoedstoestand
Wanneer iemand jou met succes gaslight heb je de indruk alles verkeerd te doen, voel je je onzeker of angstig en kan je na een tijdje twijfelen over je mentale gezondheid. Heb je het gevoel dat iemand jou probeert te gaslighten? Een dagboek, spraakberichten of foto's kunnen helpen als 'bewijs' dat je de dingen juist herinnert.
Emotioneel misbruikend gedrag als dit kan omslaan in fysiek geweld. Voelt de situatie onveilig? Probeer erover te praten met iemand die je vertrouwt of werk aan een veiligheidsplan.
4. The Ick: wat is het en heb jij er last van?
Een andere term die overal opduikt is the ick. Deze is een pak minder serieus, maar bijna net zo moeilijk te beschrijven. De term werd trending door deelnemers in 'Love Island' die the ick kregen van bepaalde mannen of vrouwen op het eiland. Concreet gaat het om een cringe gevoel dat je overvalt wanneer je iemand aan het daten bent, waardoor je bijna onmiddellijk een afkeer van die persoon krijgt.
"The ick is anders dan gewoon twijfelen of je wel bij iemand wilt zijn," zegt Gurpreet Singh, een relatie- en psychotherapeut bij Relate. "The ick is veel meer afstotelijk. Het is een zeer sterke onderbuikreactie, ofwel op de karaktertrekken van een persoon of de manier waarop die zich gedraagt."
Hoe weet je of je the ick krijgt van iemand?
Je reactie op iemands geur, gedrag of waarden is vaak onbewust, en net dat kan zo'n felle, soms onverklaarbare ick veroorzaken. Een verkeerde dansmove of slechte grap, lelijke schoenen of rare eetgewoontes, het zijn slechts enkele voorbeelden van triggers die ervoor zorgen dat je iemand plots niet meer leuk of zelfs irritant vindt. Klinkt misschien oppervlakkig maar volgens Glamour redactrice Chloe Laws wijzen deze kleine signalen vaak op een groter probleem of mismatch en zijn het dan ook geldige dealbreakers. Erger je je op een onverklaarbare manier aan het gedrag van je date? Vertrouw steeds op je buikgevoel en luister naar die innerlijke ick.