Van 8 juni tot 28 augustus is in BOZAR het werk van fotografe Vivian Maier te zien. Een tentoonstelling van een kunstenares die bij leven nochtans onbekend was. Een open blik op de realiteit van het leven, de straat, zichzelf en de anderen.
In het werk van Vivian Maier zien we een aantal thema’s terugkeren: straattaferelen, portretten, kinderen die hun kinderleven leiden en vooral zelfportretten, alomtegenwoordig en essentieel. De selfie avant la lettre, in scène gezet, subliem in al zijn eenvoud en intelligentie. Bozar exposeert meer dan tachtig stuks in uiteenlopende vormen, tussen gezicht en schaduw, in alle mogelijke variaties die uiteindelijk elkaars dubbel worden. Vivian Maier staat er, ze is aanwezig, heel nadrukkelijk, als geopenbaard aan de wereld. Haar zelfportretten zijn een daad van verzet, het bewijs van haar bestaan in een samenleving waarin ze haar hele leven onzichtbaar was.
Maier werd geboren in 1926 en overleed in 2009. De fotografe van Franse en Oostenrijks-Hongaarse afkomst woonde en werkte in New York en Chicago als kinderoppas. Tot halverwege de jaren negentig zorgde ze voor kinderen en ouderen. Ze werd niet beschouwd als professioneel fotograaf, maar gedreven door haar passie vereeuwigde ze de dagelijkse en ogenschijnlijk banale realiteit in die twee Amerikaanse steden. Mensen, levens, horizonten. Vanaf 1949 gebruikte ze een voor die tijd doorsneecamera: een Kodak Brownie. In 1952 trakteerde ze zichzelf op een Rolleiflex. Een grote camera waarachter ze haar gezicht kan verschuilen wanneer ze onbekenden fotografeert.
In 1956 treedt ze in dienst bij de familie Gensburg in Chicago. Elf jaar lang zorgt ze voor hun drie zonen, met een onderbreking van zes maanden in 1958. Tijdens die break gaat ze op reis, van Canada naar Jemen via Italië, Thailand en Egypte. Bij haar terugkeer zit haar bagage vol met filmrolletjes, goed voor meer dan vijfduizend negatieven. Op het einde van de jaren negentig leeft ze in extreme armoede, maar de kinderen van de Gensburgs vinden haar terug en voorzien in haar behoeften tot aan haar dood.
Pas in 2007 worden haar fotoarchieven ontdekt door John Maloof, een makelaar die Maiers werk uit de anonimiteit haalt. In dozen vindt hij meer dan 120.000 foto’s, super 8- en 16mm-film, diverse opnames en een indrukwekkende hoeveelheid niet-ontwikkelde filmrolletjes. Zo wordt Vivian Maier postuum alsnog erkend als een belangrijke straatfotografe die thuishoort bij namen als Diane Arbus, Robert Frank, Helen Levitt en Garry Winogrand.
Bozar is gesloten van 22 juli tot 15 augustus. De tentoonstelling loopt nog tot 28 augustus.
Dit artikel kwam tot stand in nauwe samenwerking met Bozar.
LEES OOK:
De geheime, van comité, een uitzonderlijke kaas
Deze bestemming verdient een plaatsje op je bucket list
Zo creëer je de "coastal grandmother" look waar TikTok gek op is
