Xueli Abbing, een Nederlands model met albinisme, zet haar roem en anders-zijn in voor de goede zaak: de strijd tegen discriminatie en racisme. Ze werd (als jongste ooit) door UNESCO benoemd tot Goodwill Ambassador. We spraken met de 18-jarige over haar verhaal en haar strijd.
Ik wil al mijn ervaring en bekendheid inzetten om mensen met albinisme te beschermen
Goodwill Ambassador Xueli Abbing
Augustus 2022, het Unesco-hoofdkwartier in het 7de district van Parijs. Met haar lange witte haar als een aureool rond haar hoofd verschijnt Xueli Abbing in de lobby van het imposante gebouw uit de jaren 70. Ze heeft een witte stok in haar hand en een zonnebril op, en draagt een zwart jurkje met zwarte voile. Dat jurkje heeft ze speciaal uitgezocht, maar: “Ik heb nog andere outfits in mijn tas als je liever iets anders op de foto hebt”, zegt ze verlegen. Ze is vergezeld door haar moeder en oudere zus, die discreet op de achtergrond blijven: “We laten Xueli haar verhaal doen.”
En dat doet Xueli, en ze vertelt enthousiast over de nieuwe rol van Goodwill Ambassador die haar zo na aan het hart ligt. Wie beter dan zij kan de moeilijke situatie van albino's begrijpen? Gisteren nog stond in de krant dat een Mozambikaanse vader door de politie werd gearresteerd omdat hij had geprobeerd zijn drie albino-kinderen tussen 9 en 16 jaar te verkopen. In sommige Afrikaanse landen heerst nog altijd het vreselijke bijgeloof dat de lichaamsdelen van albino’s rijkdom, macht en seksuele veroveringen brengen. Malawi is het gevaarlijkste land ter wereld voor zijn 7.000 tot 10.000 albino's, maar ook in Tanzania, Mozambique en Burundi worden ze ontvoerd en op wrede wijze vermoord. De stoffelijke overschotten worden verkocht aan toverdokters. “Mensen met albinisme moeten beschermd worden, en ik zal al mijn ervaring en bekendheid daarvoor inzetten,” zegt Xueli.
Hoen ben je van China naar Nederland gekomen?
Xueli Abbing: “Toen ik 8 maanden oud was, werd ik achtergelaten in de tuin van een Chinees weeshuis. Op driejarige leeftijd werd ik geadopteerd door mijn moeder uit Nederland. Mijn zusje Yara, haar biologische dochter, was toen 8 jaar oud. Mijn moeder wilde een ander kind een kans geven in het leven. Ze heeft een lang traject moeten afleggen voor ze mij kon adopteren. Ze moest massa’s vragenlijsten invullen, testen afleggen, deelnemen aan een hele reeks interviews ... Uiteindelijk kreeg ze een foto van mij en kwam ze naar China om me op te halen, samen met mijn zus.”
Jullie lijken erg aan elkaar gehecht te zijn
“Ja, we zijn heel close, ik heb een heel goede band met mijn zus. Mijn moeder noemt het ‘de rode draad van het lot’, zoals in de beroemde Chinese legende. Het is niet gemakkelijk om mensen buiten onze kring te vertrouwen.”
Wat houd je over aan je Chinese afkomst?
“Mijn voornaam die ze mij in het weeshuis hebben gegeven. Mijn moeder wilde dat ik hem zou houden als herinnering aan mijn roots. ‘Xue’ betekent sneeuw en ‘Li’ mooi. Ik ben al vier jaar Chinees aan het leren. Ik ben heel gemotiveerd, vooral omdat mijn zus en mijn moeder er ook aan begonnen zijn.”
Je bent geboren met albinisme. Wat zijn de kenmerken daarvan?
"Het is een genetische ziekte. Ik heb albinisme van het OCA-type. Dat betekent dat ik minder pigment heb en verbrand bij de minste zonnestraal. Mijn haar is wit door het gebrek aan melanine, mijn ogen verdragen het licht niet goed en ik kan maar 8 tot 10% zien. Maar er bestaan dus verschillende soorten albinisme. We hebben niet allemaal een witte huid en rode ogen. Ze zijn trouwens niet echt rood, het komt gewoon door de bloedvaten in de ogen.”
Je moet niet zomaar een model met verschillen gebruiken omdat het een hype is
Op de Internationale Dag van het Albinisme op 13 juni 2022 benoemde Audrey Azoulay, directeur-generaal van de UNESCO, jou tot UNESCO Goodwill Ambassador voor de strijd tegen discriminatie en racisme. Wat vind je daarvan?
"Ik voel me bijzonder vereerd. We zijn er allebei van overtuigd dat diversiteit kostbaar is en dat ieder individu in alle omstandigheden en overal moet gerespecteerd en beschermd worden en zijn of haar potentieel ten volle moet kunnen ontplooien. Ik had nooit gedacht dat ik na mijn modefoto's in een tijdschrift en het interview met de BBC hier zou belanden. Ik wist niet veel over de Unesco, afgezien van het belang ervan voor het werelderfgoed, maar ik heb sindsdien veel gelezen en geleerd.”
Ben je ooit gepest op school?
“Ik ben net geslaagd voor mijn middelbareschooldiploma op een speciale school die nogal moeilijk te vinden was. Ik heb geluk gehad, ik ben niet echt gepest geweest. Ik ben wel eens per ongeluk buiten vergeten. Dat was pijnlijk. Ik ondervind niet zo veel moeilijkheden in het dagelijkse leven. Ik heb gewoon moeite met lezen, ik moet een zonnebril dragen en zonnecrème opdoen. Ik loop een grotere kans op huidkanker. Maar door je regelmatig te laten controleren, kun je het risico verkleinen. Het is wel zo dat ik soms drievoudige discriminatie heb ondervonden: omdat ik een vrouw ben, een handicap heb en van Chinese afkomst ben. Mensen zien mijn albinisme niet meteen. Maar als ze erachter komen dat ik Chinees ben, lachen ze me soms uit om mijn kleine ogen. Ik heb meer last van racisme dan van intolerantie tegenover albino's.”
Hoe ben je model geworden?
“Heel toevallig. Ik was 11 jaar en we waren in Hong Kong. Angela Fung, een ontwerpster die mijn moeder had ontmoet, vroeg me om deel te nemen aan haar modeshow ‘Perfect Imperfections’. Haar zoon, die een hazenlip heeft, liep ook in de show. Ze wilde dat mensen naar hem keken en zijn kleding zagen, niet zijn anders-zijn. Toen Brock Elbank me gefotografeerd had, zette hij mijn foto op Instagram. Modellenbureau Zebedee huurde me in en zo is het allemaal begonnen. Voor een shoot poseren is niet altijd eenvoudig voor mij. Ik moet de fotograaf uitleggen dat hij maar een paar foto's van mij kan maken met mijn ogen open. Daarna kan ik er niet meer tegen. Maar het lukt wel. Mensen die anders zijn, vind je vandaag meer en meer terug in de modewereld. Dat is prima, maar het zou normaal moeten zijn. En je moet niet zomaar een model met verschillen gebruiken voor een show omdat het een hype is. Ik ben tegen stereotypen en hoop een inspiratie te zijn.”
‘Anders zijn’, voelt dat als een zegen of als een vloek?
“Het is gewoon een genetische afwijking, het definieert me niet. Ik wil mijn bekendheid gebruiken om de mensen anders te doen kijken naar albinisme. Om het te zien als welke andere afwijking ook, niet langer als een vloek. In Afrika worden albino's vervolgd. Mensen denken dat hun beenderen magische krachten hebben. Natuurlijk klopt dat niet. We moeten hen helpen en beschermen.”
We zijn mensen als iedereen, met kwaliteiten en gebreken. Die zienswijze moet veranderen
Wat zou je willen doen na je modellenwerk?
“Ik hou van modellenwerk, fotoshoots doen, nieuwe mensen ontmoeten.. Later wil ik mensen helpen, therapeut worden. Ik zou graag het menselijk lichaam bestuderen en leren hoe je pijn kunt verlichten. Mijn tastzin is behoorlijk ontwikkeld, ik kan bijvoorbeeld goed spierspanning voelen.”
Wat zijn je eerstkomende opdrachten voor UNESCO?
“Ik ben voor twee jaar aangesteld om mensen bewust te maken van de mensenrechten en de waardigheid van de meest kwetsbare mensen, vooral die met albinisme. Ik zal verschillende media gebruiken om content te creëren of eraan bij te dragen: video's, interviews, podcasts... In november neem ik deel aan het ‘Global Forum against Racism and Discrimination’ en aan het Gala van de fondsenwerving om middelen vrij te maken voor meer acties. In maart 2023 ben ik als spreker aanwezig op de mondiale editie van de ‘Global edition of the Master Class against Racism and Discrimination’. En ik moet binnenkort terug naar Burundi. Ik zal ook bijdragen aan de UNESCO-campagne ‘Kunst voor waardigheid, gerechtigheid en vrede’.”
Hoe kunnen mensen verschil beter leren begrijpen?
“Door niet te gaan denken dat we anders zijn of van een andere soort. We zijn mensen als iedereen, met kwaliteiten en gebreken. Ik ken een blinde die geweldig goed piano speelt. Moeten we naar hem kijken omdat hij geniaal is of omdat hij een blinde is die piano speelt? We moeten echt de zienswijze van de mensen veranderen.”
