Stel je voor: een zomerse namiddag, een terrasje ergens in ‘het groen’ en het geluid van loeiende koeien in de verte. Je bevindt je in België, het land van chocolade, frieten en – tromgeroffel – bier. Maar dit is niet zomaar bier. Dit is abdijbier, gebrouwen door monniken in de historische abdijen verspreid over ons land. Laat je verrassen door de verfijnde aroma’s en complexe smaken van ons smaakvol erfgoed, en ontdek waarom het perfect past bij elke gelegenheid.
Of je nu een doorgewinterde bierliefhebber bent of net je eerste stappen zet in de wereld van biertasting, onze Belgische abdijen bieden voor ieder wat wils. Dus trek je leukste zomerjurk aan, neem je beste vriendinnen mee en ontdek de (h)eerlijke wereld van Belgisch abdijbier. Want wie zegt dat bier alleen voor mannen is?
Geschiedenis en traditie: Abijbier als levenselixir
Wist je dat abdijbieren een eeuwenoude traditie hebben die teruggaat tot de middeleeuwen? In die tijd begonnen monniken met het brouwen van bier als een slimme manier om in hun levensonderhoud te voorzien. Niet alleen konden ze zichzelf hiermee onderhouden, ze konden ook hun gemeenschap en bezoekers van drinkbaar water voorzien, gezien zuiver water schaars was. Het brouwproces was voor hen dus niet zomaar een klus; het was een heilige taak, waarbij ambachtelijk vakmanschap van generatie op generatie werd doorgegeven.
Hoewel de opkomst van industriële brouwerijen de traditie tijdelijk deed afnemen, is er in de moderne tijd een hernieuwde interesse in artisanaal gebrouwen bieren, met name abdijbieren. Vandaag de dag zijn ze populairder dan ooit tevoren, met zowel actieve abdijen als commerciële brouwerijen die deze rijke traditie voortzetten.
Wie bier drinkt, valt sneller in slaap. En wie dieper slaapt, vermindert de kans op zondigen. Een leven zonder zonde staat dan weer gelijk aan een rechtstreeks ticket naar de hemel.
Jouw conclusie? Mogelijks ook die van ons!
Proefnotities: Hoe je het beste van abdijbier kunt genieten
Speciaal voor jou hebben we enkele tips en tricks opgelijst die ervoor zorgen dat je de rijke aroma’s en complexe smaken van abdijbier ten volle kunt ervaren. Zo haal je het beste uit elk glas:
- Gebruik het juiste glas, zoals een kelkglas of tulpglas, om de aroma’s vast te houden en te concentreren
- Serveer het bier op de correcte temperatuur, meestal tussen de 8-12°C, zodat de volle smaak tot zijn recht komt
- Abdijbieren hebben vaak een complex bouquet, variërend van fruitig en kruidig tot moutig en bloemig. Probeer de verschillende aroma’s te identificeren voordat je een eerste slok neemt
- Neem dan een sipje en laat het bier in je mond circuleren, zodat alle smaken je smaakpapillen kunnen bereiken. Let op de verschillende smaaklagen, zoals zoet, bitter, fruitig en kruidig
- Let ten slotte op de afdronk, die veel kan vertellen over de kwaliteit van het bier
- Experimenteer met voedselcombinaties om de perfecte match te vinden tussen abdijbier en gerechten
Pro-tip: geef je kaasavond een twist en combineer met bier in plaats van wijn. Hier alvast enkele tips van kaasspecialist Julien Hazard voor de perfecte kaasplank.
Trappistenbier: Authentiek en exclusief
Naast abdijbier is er ook trappistenbier, een specifieke en striktere categorie binnen abdijbier die gebrouwen wordt in trappistenkloosters. Om het label ‘trappist’ te mogen dragen, moet het bier voldoen aan strikte voorwaarden: het moet binnen de muren van een trappistenabdij gebrouwen worden, onder toezicht van de monniken, en de opbrengsten moeten ten goede komen aan het klooster of sociale projecten. Trappistenbieren staan bekend om hun uitzonderlijke kwaliteit en variëteit, met enkele van de voornaamste trappistenbrouwerijen zoals Chimay, Orval en Westmalle.
Abdijen per provincie: Een overzicht van de belangrijkste abdijen in België
Ga mee op ontdekkingsreis door de provincies van België en laat je verleiden door de goddelijke aantrekkingskracht van enkele van de lekkerste abdijbieren van ons land.
West-Vlaanderen: Sint-Sixtusabdij (Westvleteren)
In de Sint-Sixtusabdij in West-Vlaanderen is brouwen meer dan een ambacht; het is een levenswijze, een toewijding die door de eeuwen heen is doorgegeven. De bieren die hier ontstaan, dragen met trotsheid het label ‘Authentic Trappist Product’ en worden beschouwd als de heilige graal onder bierliefhebbers over de hele wereld. De reden? Hun exclusieve karakter. Officieel wordt Westvleteren alleen verkocht binnen de muren van de abdij zelf en in het nabijgelegen Café In De Vrede, recht tegenover de abdij.
sintsixtus.be en trappistwestvleteren.be
Oost-Vlaanderen: Abdij van Dendermonde
In het hart van Oost-Vlaanderen vind je de Abdij van Dendermonde, een bolwerk van historische betekenis en Belgisch erfgoed. Hoewel de abdij tegenwoordig niet meer actief is als brouwerij, heeft ze haar spirit levend gehouden door samen te werken met Brouwerij De Block. Deze samenwerking resulteerde in de geboorte van Dendermonde Tripel, een waar eerbetoon aan het rijke verleden van de abdij. Het goudgele bier draagt het label ‘Erkend Belgisch Abdijbier’, en is een symbool geworden van de tijdloze verbondenheid tussen traditie en vernieuwing.
abdijdendermonde.be en brewerydeblock.com
Antwerpen: Abdij van Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart van Westmalle (Westmalle)
In de provincie Antwerpen bevindt zich de Abdij van Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart van Westmalle. Deze abdij, beter bekend als de Abdij van Westmalle, heeft een rijke traditie van trappistenbierbrouwen die teruggaat tot 1836, het jaar waarin het klooster tot abdij van de orde der trappisten werd verheven. Sindsdien hebben de monniken hun brouwactiviteiten voortgezet, in harmonie met het ritme van de abdij. Zo begint het brouwproces ‘s ochtends, wanneer de broeders zich verzamelen voor hun gezamenlijke ochtendgebed in de kerk. Enkele gewaardeerde trappistenbieren van de Abdij van Westmalle zijn de Westmalle Dubbel en Tripel, allemaal gekenmerkt door het label ‘Authentic Trappist Product’.
Vlaams-Brabant: Abdij van Averbode
Vlak naast de beroemde ‘lekdreef’ ligt de Abdij van Averbode, een absolute must-visit op onze tastingsroute. De naam van de abdij wordt al sinds 2016 vermarkt, wat heeft geleid tot de ontwikkeling van verschillende ambachtelijke producten, waaronder ijs (verkrijgbaar in, jawel, de lekdreef), peperkoek, kaas, brood en het geliefde abdijbier Averbode. Dit bier wordt in samenwerking met Brouwerij Huyge geproduceerd, en kenmerkt zich door zijn karakteristieke, bittere smaak. Bovendien worden de opbrengsten van de economische activiteit van de abdij volledig gebruikt om goede doelen te steunen.
abdijaverbode.be en brouwerijhuyghe.be
Limburg: Abdij van Onze-Lieve-Vrouw van La Trappe van de Heilige Benedictus
De provincie Limburg herbergt enkele pareltjes van abdijen en brouwerijen, waaronder de Abdij van Onze-Lieve-Vrouw van La Trappe van de Heilige Benedictus, in de volksmond ook wel de Achelse Kluis genoemd. De abdij staat al jarenlang bekend om haar gastvrije brasserie, waar je kunt genieten van ambachtelijke bieren en heerlijke maaltijden. Onze persoonlijke favoriet? De Achelse Stoverij met Achel bier, natuurlijk! Leuk om te weten is dat je in de brasserie kan dineren aan de originele abdijtfels van de paters.
Waals-Brabant: Abdij van La Ramée
In de Abdij van La Ramée wordt met het gelijknamige bier een traditie van brouwen die teruggaat tot het begin van de 13e eeuw in ere gehouden. Dit amberkleurige brouwsel, ongefilterd en vol van karakter, wordt nog altijd met de grootste zorg en vakmanschap vervaardigd, volgens een uniek recept uit het Waals-Brabantse gedeelte van Haspengouw. Het bier wordt trouwens ook gebruikt voor het maken van andere ambachtelijke producten, zoals kaas en paté.
Henegouwen: Abdij Notre-Dame de Scourmont (Chimay)
In de Abdij van Chimay worden de iconische Chimay Trappistenbieren gebrouwen, waaronder de Rouge, Witte en Blauwe varianten. Met een jaarlijke productie van zo’n zeventien miljoen liter vormen ze een essentieel onderdeel van de rijke Belgische biercultuur, en blijven ze een van de meest geliefde en gewaardeerde bieren in België en daarrond.
Luik: Abdij Paix-Dieu
Paix Dieu, ooit gebrouwen bij volle maan in de Paix Dieu abdij, vindt zijn oorsprong in een rijke traditie. Elke fase van het brouwproces van deze weelderige tripel getuigt van de kwaliteit en expertise die zijn ontstaan in de beginjaren: van het oorspronkelijke recept tot de zorgvuldige selectie van grondstoffen, het brouwen zelf en de uiteindelijke botteling. Vandaag wordt Paix Dieu in samenwerking met Brasserie Caulier gebrouwen, wat de continuïteit van de brouwtraditie voor de toekomst waarborgt.
Namen: Abdij Notre-Dame de Saint-Rémy
Luxemburg: Abdij Notre-Dame d’Orval
De abdij Notre-Dame d’Orval is de thuisbasis van het gelijknamige Orval, wat letterlijk ‘gouden vallei’ betekent. Dit trappistenbier onderscheidt zich van andere trappisten om twee belangrijke redenen. Allereerst staat het bekend om zijn singulariteit – het is het enige bier dat hier wordt gebrouwen. Daarnaast heeft Orval een oorsprong die teruggaat naar de heropbouw van de abdij na de verwoesting tijdens de Franse Revolutie. Deze oprichting speelde een belangrijke rol in de financiering van het herstel, terwijl andere trappistenbieren oorspronkelijk werden gebrouwen om in de behoeften van de monniken zelf te voorzien. We zouden het dus meer dan alleen een biertje kunnen noemen, want Orval staat symbool voor verbondenheid en onzelfzuchtigheid.
Trappisten- en abdijbieren zijn meer dan alleen een drankje. Ze vormen een vloeibaar stukje erfgoed dat de essentie van eeuwenoude kennis en toewijding belichaamt. Laten we samen proosten op hun schoonheid, de oprechte toewijding die nodig was om ze te creëren, en de verhalen die verborgen liggen in elke smaakvolle druppel van deze unieke brouwsels.
