De camelia is het voornaamste ingrediënt van de N°1-collectie van Chanel, én de iconische bloem van het huis. Om er alles over te weten te komen trokken we naar het pittoreske dorp Gaujacq, het rijk van de camelia.
Sinds Chanel in 1921 het parfum N°5 uitbracht, gevolgd door de eerste schoonheidsproducten in 1927, kiest het merk resoluut voor grondstoffen van de allerbeste kwaliteit. Een van die ingrediënten is de camelia, een bloem die staat voor het engagement van Chanel voor vernieuwing ten dienste van het milieu.
De favoriete bloem van Gabrielle Chanel
Voor Chanel is de camelia meer dan zomaar een bloem; ze staat symbool voor het erfgoed en de persoonlijke passie van Gabrielle Chanel. Haar liefde voor de camelia dateert van de tijd dat de ontwerpster zich liet inspireren door Japanse motieven en de symboliek van de bloem, en de camelia in haar creaties begon te verwerken. Ze hield van deze perfecte bloem en de zuiverheid en de veerkracht ervan, allemaal waarden die overeenkwamen met de hare op het gebied van stijl en elegantie. Gabrielle Chanel droeg vaak een camelia en zag de bloem als haar persoonlijke signatuur. Die band tussen de ontwerpster en de bloem vormde de basis voor een traditie die blijft voortbestaan bij Chanel. De camelia wordt nog altijd gevierd en op verschillende manieren verwerkt in de creaties van het merk, van de couture tot de cosmeticalijn.
Ode aan het plantenrijk
De camelia neemt een bevoorrechte plaats in in het universum van Jean Thoby, internationaal expert in de camelia en bewaarder van een familie-erfgoed dat al generaties aan deze plant gewijd is. Het specimen Camellia japonica ‘Alba Plena’ dat nu in Gaujacq groeit, maar dat ooit een variëteit was die met uitsterving bedreigd was, kwam al voor in de historische collectie van 1864. In 1998 begon de kweker samen te werken met het onderzoeksteam van Chanel. In zijn schitterende tuin, die gericht is op het behoud van plantensoorten, staan 2000 variëteiten van de camelia, die hij over de hele wereld verzamelde. Er zijn erbij die afstammen van de moederplanten die Gabrielle Chanel meer dan een eeuw geleden bestelde.
Jean Thoby heeft een intense passie voor de plant. Hij reisde de vijf continenten af om zijn kennis te vergroten. Hij breidde zijn collectie van nieuwe soorten en variëteiten van de camelia uit via uitwisseling met andere experts en liefhebbers van deze unieke plant. Dankzij zijn onvermoeibare werk om de meest zeldzame variëteiten te bewaren groeit zijn collectie nog voortdurend.
Agro-ecologie
Het verhaal gaat verder op enkele kilometers daar vandaan, op een plek die uniek is in de wereld en die verbonden is met de botanische tuin. Onder leiding van Philippe Gandry worden op deze kwekerij de 2700 specimens van de Camellia japonica ‘Alba Plena’ gekweekt volgens agro-ecologische methodes die louter natuurlijke en veilige stoffen gebruiken – dus geen synthetische pesticiden, onkruidverdelgers en meststoffen. Hier wordt ernaar gestreefd om de plant op een harmonieuze manier in de habitat te integreren, en daarvoor moeten heggen bewaard worden, bomen opnieuw aangeplant, het insectenleven bestudeerd en de biodiversiteit bevorderd, met bijzondere aandacht voor de gezondheid van de grond.
De agro-ecologische aanpak op deze cameliakwekerij wordt gecombineerd met de principes van de boslandbouw, waarbij bomen en struiken worden aangeplant om een zelfvoorzienend ecosysteem te creëren met natuurlijke schaduw, het vasthouden van stikstof en bescherming tegen erosie. Naast de productiekant heeft de Ferme aux Camélias, zoals de kwekerij heet, ook een belangrijke educatieve waarde, waarbij praktische kennis doorgegeven wordt aan nieuwe generaties.
Met de hand geplukt
De Camellia japonica begint te bloeien bij de eerste kou in januari en bereikt haar volle bloei in maart. De delicate, geurloze bloem is een echte natuurkracht: regen en kou hebben geen invloed op de blaadjes. In Gaujacq worden de bloemen met de hand geplukt als ze weer droog zijn na de ochtenddauw. Dat plukken moet heel voorzichtig gebeuren, en dan worden de bloemen in manden gelegd. Daarna worden ze gewogen en onmiddellijk bevroren, zodat de actieve moleculen onveranderd blijven voor ze naar het laboratorium gaan voor het delicate extractieproces. Dit garandeert de werking van de actieve bestanddelen in verzorgingsproducten.
Vernieuwend
Het laboratorium voor fyto-analyse van Gaujacq op het domein van de kwekerij speelt een belangrijke rol bij de transformatie van de camelia tot een cosmetisch ingrediënt. Onder leiding van Nicola Fuzzati bestuderen de wetenschappelijke teams de eigenschappen van de camelia, en proberen de voordelen ervan voor de huid te achterhalen en te versterken. Genetisch gezien zijn de planten niet geprogrammeerd om te sterven, dus hoe meer tijd er verstrijkt, hoe mooier en sterker de plant. Dat is een eigenschap waarover de wetenschappers meer wilden weten.
Voor de experimenten van 2005 was de Camellia japonica ‘Alba Plena’ nog nooit gebruikt in de cosmetica. Door de weerstand van de bloem tegen de ijzige winterkou te bestuderen, ontdekten de wetenschappers de uitzonderlijke hydraterende eigenschappen van de camelia. En vanaf 2009 gebruikten ze die als de voornaamste actieve stof in de Hydra Beauty verzorgingsproducten. Dit laboratorium midden tussen de bloemen vormt dus een rechtstreekse brug tussen wat de natuur voortbrengt en wat de wetenschap ermee doet: ze creëren exclusieve actieve stoffen en hebben elke etappe van de ontwikkeling van A tot Z onder controle.
Geëngageerde schoonheid
Het project in Gaujacq, van de tuin tot de kwekerij en het laboratorium, is een bewijs hoe geïnvesteerd Chanel is in duurzaamheid. Door de productieketen van de camelia in eigen handen te nemen, van het kweken tot de extractie van de actieve stoffen, verzekert Chanel de traceerbaarheid en de kwaliteit van het product, met een minimum aan impact op het milieu.
Het Huis wil creëren, verbeteren en revolutionair zijn, maar dan wel op een manier die luxe en milieuverantwoordelijkheid garandeert. De camelia van Gaujacq is immers meer dan een ingrediënt: ze is het symbool van een toekomst waarin traditie, vernieuwing en duurzaamheid hand in hand gaan, en de producten niets te verbergen hebben
