Gietijzeren pannen worden al generaties lang in de keuken gebruikt en staan bekend om hun robuustheid en veelzijdigheid. Ze zijn perfect om allerlei gerechten in te bereiden en bieden voordelen die je bij ander kookgerei niet snel tegenkomt. Natuurlijk vraagt werken met zo’n pan soms wat oefening en kennis, zodat je echt kunt uitblinken in koken met dit bijzonder materiaal.
Waarom gietijzer zo geliefd is
Een van de grote pluspunten van gietijzeren pannen is de antiaanbaklaag. Deze laag ontstaat door een proces dat kruiden heet: je verhit een dun laagje vet, bijvoorbeeld bakolie, wat ervoor zorgt dat het vet zich met het metaal combineert door een chemische reactie (polymerisatie genoemd). Hierdoor blijft je eten bijna zeker niet plakken en wordt de warmte gelijkmatig verdeeld, wat ideaal is voor gerechten zoals pannenkoeken, Dutch babies, biefstuk en gebakken groente.
Hoe vaker je de pan gebruikt en er goed voor zorgt, hoe beter deze antiaanbaklaag wordt. Zo wordt de pan na verloop van tijd steeds beter, wat niet voor niets een reden is waarom zowel thuiskoks als professionele chefs er dol op zijn.
Wat je beter kunt vermijden bij het koken
Zeer zure voedingsmiddelen
Voedingsmiddelen met veel zuur, zoals tomaten, kunnen de opgebouwde kruidenlaag aantasten. Ook al helpt koken met oliën en vetten om die laag op te bouwen, zure ingrediënten kunnen die eigenlijk wel weghagen. Een goed ‘ingekruide’ pan kan best wat zuur verkiezen zonder directe schade, maar als je het te lang laat zitten komt er al snel een kink in de kabel. Dus wees extra alert bij recepten met tomaten of andere zure ingrediënten.
Delicate vis
Vis bakken in een gietijzeren pan vraagt wat vaardigheid, vooral omdat vis vaak wat kwetsig is. Terwijl chef-koks in restaurants visfilets in hun pan laten dichtschroeien, ervaart de thuiskok vaak meer succes met roestvrij staal of anti-aanbakpannen. Als je pan niet goed voorbereid is, kan de vis blijven plakken of in stukken uit elkaar vallen – iets wat je liever wilt voorkomen.
Eieren
Bij het bereiden van eieren, zoals roerei of omeletten, komt er heel wat kijken. Drie punten zijn hiervoor van belang:
- de pan moet goed ‘ingekruid’ zijn met een betrouwbare antiaanbaklaag,
- die voorafgewarmd worden
- de temperatuur moet precies goed zijn – niet te heet, maar ook niet te koud – zodat je niet te maken krijgt met aanbranden of kleven.
De kunst van het kruiden
Zoals een expert in gietijzeren kookgerei al zei: “Kruiden gebeurt wanneer een dun laagje vet, zoals bakolie, verhit wordt en zich aan het metaal bindt in een proces dat polymerisatie heet.” Deze techniek is van groot belang voor het behoud van je pan (meer weten over deze manier van werken kan je hieronder vinden).
Gietijzeren pannen zijn een vast onderdeel in vele keukens, zowel bij de amateurkok als bij de professionele chef, dankzij hun veelzijdigheid en lange levensduur als je er goed voor zorgt. Door bewust te zijn van welke ingrediënten minder geschikt zijn en door aandacht te besteden aan het kruiden, geniet je keer op keer van heerlijke gerechten gemaakt met deze klassieke keukenvriend. Probeer vooral zelf wat recepten uit in jouw gietijzeren pan; wie weet ontdek je wel nieuwe favoriete combinaties in de keuken!
